94292501

EIZYOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO 209

Fermentacye.

Zasiejmy grzybek drożdżowy (Sacchoromices coreuisiae) na roz-czynie glukozy i pozostawmy taką ciecz bez powietrza. Grzybek natychmiast zaczyna się rozmnażać i następnie po pewnym czasie zauważymy w płynie wytwarzanie się gazu. Gaz ten jest bezwodnikiem kwasu węglowego, C0₂. Badania chemiczne wykazują w płynie nowe ciało: wyskok, czyli alkohol etylowy.

Tak więc wprowadzenie grzybka do rozczynu glukozy spowodowało rozkład cukru na wyskok i bezwodnik kwasu węglowego.

Rozpatrując bliżej tylko co opisany fakt, zauważymy, że stosunkowo bardzo nieznaczna ilość grzybka powoduje rozkład nieporównanie większej ilości cukru. Do tego dodać trzeba, że grzybek mimo to, nie tylko się nie osłabia, lecz przeciwnie, ilość jego znacznie się zwiększa. Grzybek rozwija się więc kosztem produktów rozkładu cukru; ilość rozłożonej substancyi w porównaniu z ilością zużytą przez grzybek jest również nie porównanie większą.

Tego rodzaju procesy rozkładowe, w których ilość mate^i, zużytej przez żyjące istoty, które ten rozkład powodują, jest niezmiernie małą w porównaniu do ilości materyi rozłożonej, nazywamy procesami fermentacyjnymi.

W przypadku tylko co przytoczonym, który został odkryty przez Pasteura, fermentacya glukozy jest rezultatem czynności komórek żyjących, dających się obserwować pod mikroskopem, a więc istot żywych, organizowanych, dlatego też czynnikom tego rodzaju dano nazwę fermentów organizowanych. Podobnych fermentów organizowanych, powodujących analogiczne procesy fermentacyjne, można przytoczyć bardzo dużo. Jako przykład można wskazać następujące: zamiana laktozy na kwas mleczny zapomocą iacillus paralacticus, zamiana wyskoku na kwas octowy zapomocą mycuderma actti i t. p. Są to typy fermentacyj, zależnych od czynników organizowanych; są one jedynie rezultatem czynności komórek żyjących, ustają bowiem w chwili gdy owe odpowiednie komórki zostają zabite. Dodajmy, na przykład, chloroformu do rozczynu glukozy, zaprawionego grzybkiem drożdżowym; ponieważ chloroform zabija te twory żyjące, fermentacya również zostaje zatrzymana.

Istnieje także inna kategorya fermentacyj, którą zauważyli biologowie. Są to fermentacye, wywołane nie przez same żyjące komórki, ale przez osobne substancye, wydzielone przez nie i rozpu Fizyologia człowieka II.    14