94294101

FIZYOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO 325

Ciśnienie osmotyczne krwi wynosi, jak wiadomo, przeszło 300 cm. Hg., o ile więc w bezpośredniem zetknięciu z siecią na-czyii włoskowatych znajdzie się woda, siła odpowiadająca ciśnieniu 300 cm. Hg. może być czynną i woda z łatwością przedostanie się do krwi. Jeżeli natomiast wprowadzimy do jelita roztwór, którego ciśnienie osmotyczne jest większe niż ciśnienie krwi, woda powinna by przenikać ze krwi do światła jelita; doświadczenie wykazało jednakże, że i w tym przypadku znika z jelita sól i woda (patrz tabl. I). Z tego doświadczenia wynika, że chłonienie nie da się ściśle wytłómaczyć także i na podstawie prawa osmozy. Fakt ten zresztą można było przewidzieć z góry; gdyby wymiana pomiędzy treścią jelita i krwią zachodziła ściśle według praw osmozy, jelito przestałoby być właściwym narządem chłonnym, albowiem przy każdem rozcieńczeniu treści jelita rozmaite składniki krwi musiałyby z niej przechodzić z powrotem do jelita. Nie ulega jednak wątpliwości że ciśnienie osmotyczne wywiera pewien wpływ na mechanizm chłonienia. Jak wynika z przytoczonej tablicy ^ z roztworu

0^- 3% Na Cl ulega wessaniu 10 razy więcej wody niż z roztworu

1- 46% Na.Cl.

TABLICA I.

Wprowadzono do jelita			Pozostało w jelicie
cm³	°/₀ NaCl	ogólna ilość	cm³	%> Naci	ogólna ilość
120	0,3	0,36 gr.	18	0,60	0.108 gr.
120	0,5	0,6 „	35	0,66	0,23 „
120	1	1,17 „	75	0,90	0,67 „
120	1,46	1,75 „	109	1,20	1,31 „

Tablica powyższa wykazuje również, że wbrew prawu dyfu-zyi sól przechodzi z mniej stężonego roztworu (0.3°/₀ Na Cl) do więcej stężonego roztworu (krwi). Widzimy tedy, że prawa chło-

kosmka, stąd krew zbiera się do jednej lub dwóch żył i dąży do warstwy pod-śluzowej a z niej do krezki.

*) Powyższa tablica Ileidenhaina nie jest zupełnie ścisła, albowiem nie uwzględnia on ilości wydzielonego soku jelitowego. AA doświadczeniach, które przerabiałem na psie (przetoka Velli) okazało się, że ilość soku jelitowego po przepłukaniu jelita l'5°/₀ Na Cl 4-krotnie się zwiększyła. Normalnie wydzielał pies w ciągu 15 minut 2 cm³ soku, po przepłukaniu zaś Na Cl l’5°/₀ 8‘5 cm³