94294501

FIZYOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO 329

nych hematogenem stwierdzono żelazo (reakcyą mikrochemiczną) w kosmkach, wątrobie, śledzionie i t. d., w moczu znaleziono jak w stanie normalnym tylko ślady żelaza, większość żelaza zostawała wydaloną z kałem. Kunkiel dowiódł, że żelazo zjonizowane również zostaje wessane. Badania powyższe wykazały, że żelazo ulega wes-saniu w górnej części jelita cienkiego, wydzielanie zaś odbywa się w jelicie grubym; wskutek tego w normalnych warunkach prawie całą ilość żelaza zawartego w pokarmach odnajdujemy w kale. Zu-I pełnie to samo się dzieje przy leczeniu błędnicy. Organizm wcale nie zatrzymuje żelaza pobranego w lekarstwach; faktem atoli jest że żelazo leczy błędnicę bardzo skutecznie; zawiłe te zjawiska] próbują tłómaczyć podniecającym wpływem Fe na działalność krwio-' twórczych narządów.

W gruncie rzeczy dotychczas nie posiadamy żadnych wiadomości o tern, jaką rolę odgrywa żelazo przy tworzeniu się hemoglobiny. Najważniejszy udział w tej syntezie przyjmują bezwątpienia grupy, wchodzące w skład hematoporfiryny, pochodnej hematyny, która nie zawiera żelaza; Marchlewski wykazał, że istnieje bąr-dzo bliskie pokrewieństwo pomiędzy hematoporfiryną a barwikiem roślinnym chlorofilem. I gdybyśmy nawet przy rozkładzie chlorofilu nie otrzymywali tych samych produktów, co z hematyny, w każdym razie nie ulega wątpliwości, że grupy pyrolowe wchodzą w skład jednego i drugiego związku. Niestety pomimo tego, że znaleziono już ferment rozszczepiający chlorofil do dziś dnia mało wiemy o przemianach, jakim on ulega w przewodzie pokarmowym.

Hematyna wprowadzona zwierzęciu śródżylnie przechodzi prawie całkowicie bilirubinę. Organizm ludzki wydziela dziennie około 05 gr. bilirubiny, która powstawać może tylko kosztem hematyny (mniej więcej tej samej ilości około 0¹5 gr.). Ponieważ z hemoglobiny otrzymuje się zaledwie 4°/₀ hematyny, więc człowiek traci dziennie 12-5 gr. hemoglobiny ¹). Ta ilość hemoglobiny musi się wytwarzać codziennie na nowo w ustroju. Poznanie bliższe tych przemian będzie miało decydujące znaczenie dla sprawy przyswajania żelaza, albowiem bilirubina, jak wiadomo, jest związkiem nie zawierającym Fe.

Jeżeli powyższe rozumowanie Abderhaldena jest słuszne, to na zasadzie podanych cyfr można obliczyć okres życia czerwonych ciałek krwi. U człowieka, posiadającego 5 kg. krwi, zawierającej 14°/o hemoglobiny, czerwone ciałko żyje maksymalnie 56 dni.