94293301

FIZYOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO 317

dolnego odcinka części szyjnej rdzenia pacierzowego i górnego odcinka części piersiowej. Ze kora mózgowa ma także wpływ na ruchy robaczkowe jelit, dowodzą nie tylko doświadczenia z drażnieniem kory, ale też znane zjawisko, że emocye psychiczne (prze- | strach) powodują czasem biegunki.

Na granicy między jelitem cienkiem a kiszką grubą znajduje się zastawka Bauhina (valoula Banhini s. co-lica), która wraz z osobnym mięśniem okrężnym, zwieraczem, pozostającym stale w tonicznym skurczu, wstrzymuje miazgę pokarmową od zbyt wczesnego opuszczenia jelita cienkiego, a zarazem nie dozwala, aby treść kiszki grubej wróciła do jelita cienkiego. Zwieracz ten otwiera się prawdopodobnie rytmicznie co pewien czas i umożebnia przejście treści z jelita cienkiego do kiszki grubej. Silne napełnienie kiszki ślepej lub początku okrężnicy (colon) hamuje ruchy jelita krętego (ilemn) i wstrzymuje wypróżnianie się jelita. A gdy się w krętnicy nagromadzi dużo treści, wtedy pod wpływem wzmożonych ruchów jelita przy równoczesnem rozluźnieniu zwieracza dostaje się ona do kiszki ślepej. Przedostanie się treści z kiszki grubej do jelita cienkiego może nastąpić wyjątkowo n. p. po zastosowaniu wysokich lewatyw, lub z powodu znacznych przeszkód (zwężeń i t. d.) w okrężnicy.

Opisany zwieracz unerwiony jest przez nerw trzewny. Przecięcie tego nerwu powoduje stałe otwarcie osthnn ileocobicum, a z czasem degeneracyę zwieracza; podczas drażnienia tego nerwu kurczy się zwieracz, a sąsiednie części mięśni okrężnych jelita cienkiego i kiszki grubej wiotczeją. Włókna zwieracza przechodzą u kota z XIII korzonkiem piersiowym i I i II lędźwiowym. Nerw błędny nie ma wpływu na ruchy zwieracza.

Ruchy kiszki grubej.

Podobnie jak w górnej części przewodu pokarmowego znajdujemy stopniowe przejście od koordynowanego mózgordzeniowego odruchu połykania do miejscowych ruchów automatycznych żołądka, tak znowu w kiszce grubej widzimy stopniowe przejście w odwrotnym kierunku; czynność kiszki staje się mniej automatyczną a więcej zależną od zewnętrznego unerwienia centralnego w miarę, jak postępujemy od zastawki Bauhina ku odbytnicy (Starling).

Błona mięsna składa się w kiszce grubej podobnie jak w jelicie cienkiem z dwóch warstw; zewnętrzna, złożona z włókien po-