94293801

IV. CHŁON1ENIE I PRZYSWAJANIE POKARMÓW.

Napisał

Józef Dunin Borkowski.

Uwagi ogólne.

Przenikanie zhydrolizowanych (strawionych) pokarmów z przewodu pokarmowego do wnętrza ustroju nazywamy chłonieniem. Cała błona przewodu pokarmowego, począwszy od ust aż do odbytu, tworzy właściwie jedną wielką przestrzeń chłonną. Jednakże jamy ust i przełyku zwykle nie bierze się w rachubę, gdyż błona śluzowa tych części przewodu jest za gruba i nie posiada żadnych urządzeń chłonnych; że mimo to w jamie ustnej zachodzi chłonie-nie, o tern świadczą przypadki, w których występuje działanie pewnych trucizn przy wprowadzeniu ich tylko do jamy ust.

Właściwymi więc narządami chłonnymi są żołądek i jelita.

W żołądku ulega wessaniu nieznaczna tylko ilość pokarmów a mianowicie: alkoholów do 20%, peptonów¹) około 25% i bardzo mała ilość węglowodanów. Główna więc rola w sprawie chłonienia przypada w udziale jelitom.

Cała powierzchnia jelit, zwłaszcza dwunastnicy, jelita cienkiego oraz czczego, posiada specyalną anatomiczną budowę, sprzyjającą niezmiernie wessaniu pokarmów. Już sam fakt, że powierzchnia jelita cienkiego u dorosłego człowieka zajmuje przestrzeń, wynoszącą około ^J/₂ m², która wskutek zmarszczków oraz licznych fałdów błony śluzowej pokrytej milionami kosmków powiększa się conajmniej do 12 m², wskazuje, że tu są warunki dogodne do chło-

') Abderhalden, London i Prym dowodzą, że w żołądku nie zachodzi chło-nienie peptonów.