94293301

217

FIZYOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO

może także działać w środowisku lekko kwaśnem i dlatego, w pewnych warunkach, ślina może trawić jeszcze czas jakiś w żołądku. Gdy zasadowość lub kwasota są za wielkie, zdolność amilolityczna znika zupełnie.

Sposoby badania trawienia ślinowego. 1. Sporządzanie kleiku z krochmalu. Bierze się 1 g. krochmalu kartoflanego, rozprowadza się go w 10 cm³ wody zimnej. Dodaje się szybko przy ciągiem mieszaniu 90 cm® wody wrzącej, poczem całą mieszaninę się chłodzi do temperatury pokojowej.

2.    Ślinę ludzką rozcieńczoną w stosunku 1:100 rozczynem fizyologicznym soli (Na Cl 8,5°/₀₀) sączy się przez zwykły sączek.

3.    Te dwie ciecze miesza się w sposób następujący:

.    f    Krochmalu . .    .    .    •.........50    cm®

(    Śliny 1/100.............1    „

2    1    Krochmalu..............50    „

|    Śliny 1,100 zagotowanej .......1    „

Obie próbki na pół godziny umieszcza się w termostacie, ogrzanym na 39°; po upływie tego czasu do każdej próbki dodaje się 2 cm® ługu, by zatrzymać nagle działanie fermentu i oznacza się ilość cukru zapomocą rozczynu F e h 1 i n g a. Próbka 1 zawiera dużo cukru. Próbka 2 wcale go nie zawiera. Ponieważ przy tej formie doświadczenia próbki zostają w termostacie bardzo krótko, nie zachodzi więc potrzeba dodawania do nich żadnych antyseptyków. Gdyby chciano próbować ślinę bardzo mało amilolytyczną i potrzeba było zostawiać długi czas próbki w termostacie, w takim razie dla uniknięcia działania bakteryi, przygotowując kleik krochmalny, zamiast wody, używa się rozczynu iVa FI 2/100.

Przytoczone próby wykazują, że ślina zawiera tylko jeden ferment, zamieniający krochmal na dekstryny i maltozę.

Trawienie glikogenu, znajdującego się w małej ilości w pokarmach (mięśnie, wątroba etc.) pod wpływem śliny odbywa się zupełnie tak samo jak trawienie krochmalu.

Trawienie w żołądku.

Pokarmy, przeżute zapomocą zębów i nasiąknięte śliną, zostają wprowadzone do żołądka. W nich tylko krochmal i glykogcn są częściowo zmienione. Białka zaś i tłuszcze pozostają jeszcze zupełnie nie tknięte. Pierwsze trawienie substancyi białkowych odbywa się w żołądku zapomocą soku żołądkowego. Sok żołądkowy jest płynem kwaśnym, zawierającym dwa fermenty rozpuszczalne: pepsynę i podpuszczkę; oba fermenty, działające na białka. Oddziaływanie kwasu soku żołądkowego zależy od kwasu solnego (HCl), który się znajduje w soku i pozostaje w stanie wolnym lub lekko związanym z ciałami organicznemi. Posiada ono bardzo wielką