94291901

303

FIZYOLOGIA PRZEWODU POKA KMOWEGO

resztek pokarmów. Nerwy błędne zaopatrują także wpust. Hamują one stale tonicznie skurczony zwieracz wpustu w chwili, gdy kęs dociera do dolnego końca przełyku.

Ośrodek połykania znajduje się w rdzeniu przedłużonym. Ośrodek jest parzysty i leży po obu stronach szwu (raphe); obię części działają współcześnie. Synergia ta przychodzi do skutku za pośrednictwem włókien nerwowych, które łączą ośrodki jednej i drugiej strony ze sobą. Drażnienie nerwu dośrodkowego (np. laryng. sup.) jednej strony, wywołuje ruchy połykowe obustronne. Jeżeli jednak przetniemy rdzeń przedłużony w linii środkowej, w kierunku podłużnym, tak, że rozdzielimy go na dwie symetryczne połowy, to odruch połykania staje się jednostronnym, to znaczy drażnienie nerwu krtaniowego górnego powoduje ruchy połykowe tylko po stronie drażnienia (Ishihara).

Ruchy żołądka.

Muskulatura żołądka składa się z mięśni gładkich ułożonych w trzy warstwy: warstwa zewnętrzna utworzona jest z włókien o przebiegu podłużnym, które koło wpustu są niejako dalszym ciągiem warstwy podłużnych włókien przełyku, a koło odźwiernika przechodzą we warstwę podłużną dwunastnicy. Włókna te są najsilniej rozwinięte w okolicy obydwóch krzywizn, a słabo są rozwinięte na przedniej i tylnej ścianie żołądka. Warstwa wewnętrzna czyli skośna jest słabsza i jak się zdaje, łączy się z warstwą mięśni okrężnych przełyku, rozprzestrzenia się zaś po ścianie trzonu (fundus). W części odźwiernikowej wchodzi ta warstwa w połączenie z warstwą okrężną jelita cienkiego. Warstwa środkowa czyli okrężna w trzonie nie tak silna, wzrasta znacznie na grubości w miarę, jak zbliża się ku odźwiernikowi i stanowi tu najsilniejszą warstwę mięśniową. Jest ona szczególnie grubą w dwóch miejscach, gdzie tworzy pierścienie mięśniowe czyli zwieracze. Jeden z nich znajduje się w odźwierniku; jestto zwieracz odźwiernika (sphincter pylori), oddzielający jamę żoładka od dwunastnicy; drugi zaś położony na lewo od tamtego, tworząc pierścień okrężny, oddzielający t. z w-jamę odźwiernikową {ant ruin pyloricum) od trzonu, nazwany też zwieraczem jamy odźwiernikowej (sphincter antri pylorici).

W najgłębszej warstwie błony śluzowej znajduje się także warstwa mięśniowa (muscularis mucosae) złożona też z dwóch warstw: podłużnej i okrężnej.

Nerwy żołądka pochodzą od nerwów błędnych i nerwów współczulnych a rozdzielają się w ścianie żołądka w dwóch warstwach. Jedna z nich, która leży między warstwą podłużną a drugiemi warstwami mięśni żołądka, przyczynia się do utworzenia splotu Auerbacha. Składa się on z sieci włókien nerwowych bezrdzennych i zwojow zawierających komórki nerwowe. W warstwie pod-śluzowej znajduje się splot Meissnera, podobny do splotu Auerbacha, różni się tylko tern od niego, że jego włókna są cieńsze i że zawiera mniej komórek ner-