624 A. ROSNER
runkowego jest owocytem pierwszego rzędu. Ponieważ wydzielanie ciałek kierunkowych następuje w ludzkiem owocycie zapewne po wniknięciu plemnika, podobnie jak u wszystkich kręgowych i wielu niższych zwierząt, a plemnik wniknąć może w tę komórkę dopiero po wydobyciu się jej z jajnika, przeto, gdybyśmy chcieli trzymać się ścisłej terminologii, nie moglibyśmy nazwać żadnej komórki w jajniku jajkiem, Dla uproszczenia rzeczy odstępujemy jednak od tej ścisłości i jajkiem nazywamy komórkę dużą
0 cechach charakterystycznych, leżącą w pęcherzyku Graafa. Protoplastą owocytu jest komórka nabłonkowa zwana o ogon i ą. Pochodzi ona z nabłonka pokrywającego jajnik i różni się od tego nabłonka tern, że jest większa, raczej kulista, niż smukła; jądro jej traci również kształt podłużny i staje się okrągłem. Struktura tego jądra i jego istoty chromatyncwej okazuje również charakterystyczne cechy. Te komórki, pochodzące z mitotycznego podziału nabłonka pokrywającego jajnik, zjawiają się i w tym nabłonku
1 niekiedy w smugach jego, wpuklonych w głąb organu. W pierwszym przypadku leżeć zwykły pod warstwą powierzchowną, jak gdyby pochodziły z podziału komórki nabłonkowej na dwie, z których górna ku jamie ciała zwrócona zachowuje cechy nabłonka, a dolna głębiej leżąca przybiera dopiero co opisaną postać pra-jajka czyli o ogon i i.
Oogeneza zaczyna się w ludzkim jajniku w bardzo wczesnym okresie rozwoju, bo mniej więcej w 4. tygodniu życia płodowego, t. j. w czasie, kiedy w niezróżnicowanym dotąd płciowo zawiązku gruczołu płciowego występują pierwsze cechy żeńskie. Zawiązek niezróżnicowanego gruczołu płciowego zjawia się na dośrodkowej powierzchni pranercza w postaci nagromadzenia wyższych niż w otoczeniu nabłonków, które, układając się w kilku pokładach, tworzą nieznaczną wyniosłość. Nabłonek ten zaczyna się u obu płci zagłębiać w postaci smug wgłąb, wszelako, kiedy w gonadzie męskiej nabłonek ten pozostaje i w głębi niezmienionym lub mało zmienionym i rychło układa się w wyraźne pasma, w gonadzie żeńskiej pasma te są znacznie mniej wybitne, a między komórkami nabłonka, który się wpukła wgłąb, zjawiają się komórki okrągłe, jaśniejsze i większe od otoczenia. Są to prajajka, które dzielą się przez mitozę i które odpowiadają oogoni om (ryc. 120). Ostatnie ich pokolenie zatraci zdolność podziału, a urósłszy, zamieni się na dużą