FizykaII59501

591

kiem, skoro się klapę bezpieczeństwa otworzy, chociaż parowane bez przerwy dalej postępuje. Z tego wnosić wypada, że rozwinięcie elektryczności nie jest skutkiem parowania. Powtóre, ^że sucha para żadnćj elektryczności nie sprawia; zatem pochodzi ona jedynie z tarcia kropelek wody, porywanych z parą, ⁰ Przeszkody, w drodze im stojące Po trzecie, natężenie elektrycznego napięcia zmienia się z naturą ciała, w którem są otwory wypływu. Metale, drzewo, szkło, gumilaka stają się Przez tarcie takiego prądu pary ujemnie elektrycznemi, podczas gdy uchodząca para -| E okazuje. Na rurce ze słoniowćj kości, do wypływu pary użytćj, nie ma ani śladu -I- E. Drzewo zaś ukszpanowe posiada w porównaniu z innemi ńałami sżczegól-moc wzbudzania elektryczności. Po czwarte, podniesienie Prężności pary w kotle wzmacnia tarcie, a tćm samćm także rozwinięcie elektryczności. Po piąte, im większy kocieł i znacz-ⁿiejsza ilość otworów wypływu, tćm większa jest także ilość pa-rozwiniętej. Zawsze też machina hidroelektryczna większą dość dostarcza elektryczności, niż machina szklanna. Nareszcie, ^w razie wprowadzenia terpentyny do rurki, którą para wydoby-^Wa się, kocieł -j- E, a para — E okazuje, lecz tylko dopóty, póki cały zasób tego olejku nieodparuje i nie zostanie z rury wypędzony, poczćm znown para -j- E, a kocioł — Eposiada. Tłuste °l^eje, wosk, żywica i oliwa, nie będąc ulotnćmi, czynią tę zmia-¹¹6 trwalszą, rozcieki zaś kwasów i soli, wprowadzone tym sa-^mym sposobem w rzeczoną rurkę, powstrzymują zaraz wszelkie da,3z_e rozwijanie elektryczności. Przez nie bowiem przewodnictwo wody podnosi się tak dalece, iż elektryczność przez tarcie Powstała, natychmiast znowu się niweczy.

Przy machinach elektrycznych bywa do odbierania wielkich ^lskier z konduktora używany osobny przyrząd (excytator), któ-*y ^1Ila zwykle kształt w Fig. 324 (na nast. str.) nakreślony i na szklanućj nóżce jest osadzony. Przy użyciu go do wspomnionego oolu łączy się drugi koniec jego z ziemią lub lepiej jeszcze z na-oieradłem. Siłę machiny elektrycznej ocenia się zwykle według ^uaJwiększej odległości, w jakiej jeszcze iskry przeskakują z konduktora na dobre przewodniki, połączone z nacieradłem. Odległość. ta zowie się doniosłości^ iskry, czyn dalekością .bicia Q "^a tćm jest większą, im silniejsze napięcie elektryczne