KSE9262 II L43

225

ehetniejszych rycerzy Polskich czternastego wieku, Spyt-ka z Melsztyna w-ojewody Krakowskiego. Bliższe zapoznanie się z szczegółami życia tego niepospolitego człowieka, wspiera tę nirzawsze dobrze pojętą w dziejach naszych prawdę, że szlachta Polska taka, jaką była jeszcze aż do schyłku panowania Jana Sobieskiego, stanowiła najżywotniejszą część narodu. Jeżeli miała wielkie wady, miała też niemałe przymioty, i znakomite krajowi oddała przysługi. Prawda że większa część majątku narodowego w jrj ręku kolejno zostawała, ale leż nie kto inny jak ona, własnym kosztem wystawiał półki i chorągwie naprzeciw najazdom, wznosił twierdze i zamki na obronę ojczyzny. Ona tylko ze swoich skarbców składała ofiary w razie nagłych potrzeb, ona odprawiała kosztowne poselstwa, bez wynagrodzenia sądziła spory¹, odbywała zjazdy prawodawcze, zakładała szkoły, kształciła młodzież za granicą i na dworach swoich , stawiała świątynie i hojnie uposażała je , ona wreszcie najpierwsza w boju poświęcała chętnie życie swe dla ocalenia ziemi rodzinnej! Tak się działo od Spytka do ostatniego z Sieniawskich albo Leszczyńskich. Potem inaczej było.... wszystko się wyrodziło____do

brodziejstwa zostały przy niej, lecz świętych obowiązków' zapomniano i wnucy po większej części nie chcieli naśladować naddziadów. Te dwie epoki historyi naszej są lak różne od siebie, jak niebo i ziimia. Dlaczegóż znajdują się tacy pisarze dziejów', którzy cza-

ale jeszcze kasztel bliski tćj rzeki, zwany Tawan, zbudowaŁ Karamzyn zaś pisze że Tymur Kutłuk miał zniszczyć kraj aż do Łucka. Zdaje się wszakże iż sam han z główną- siłą doszedł tylko do Kijowa, skąd ku Tauryce pociągnął , ale podjazdy Tatarśkie mogły się rozsypać po Wołyniu dla rabunku.

St. Hist. 29