KSE9262 II L95

273

pora, do rozerwania uchodzących, i ręczył za skutek pomyślny, iflebj mu posiłków me odmówili. Z radością chwycił się tej rady Kałgaj sułtan, i kilkanaście tysięcy Tatarów oddał zaraz pod dowództwo Kantemira. Z tak przeważną siłą uderzył on niehawnie na tylną straż taboru, gdzie jednak dzielny odpor piechoty Lisowczykow i niektórego ochotnika, długo wstrzymywać potraiił natarczywość nieprzyjaciela. Ale Tatarzy wieszając się nieustannie na zmordowanych Polakach, czyhali na chwile ostatniego ich rozprzężenia. Tymczasem coraz większy nieład i wrzawa powstały we środku i na czele taboru, szarpano się wzajemnie • do gwałtowności się posuwano otwarcie. Nakoniec o sam j północy, gdy mrok usunął już ostatek wstydu z pomiędzy rozhukanej rzeszy, porwali się ciurowie i żołnierze do spychania z koni swoich panów i starszych, do znieważania ich, a nawet zabijania (1). W tej chwili srogiego zamieszania, gdy powaga wodzów zupełnie już wzgardzoną została, niektórzy z rotmistrzów' zaczęli ’m radzić,V żeby zmniejszywszy tabor, w ścieśnianym szyku co prędzej uchodzić ; i jaż Marcin Kozanow-ski, którego niezmordowanej czynności winien był obóz w ostatnim dniu jwęje ocalenie, zaczął się krzątać około tego. Ale większa część, domagała się, żeby sprzągłszy konie (co zhatożeniem nazywano), iść za niemi odstrzeli wając się, na los szczęścia aż do Dniestru (2). Ten ostatni środek wiódł niewątpliwie wszystkich, do pewnej zguby i śmierci. Znal to hetmani, ale niemogąc się już oprzeć swawoli powszechnej, > niemając żadnej władzy nad wojskiem, postanowili w samem nawet obłąkaniu jego nie odstępować miejsca i powinności swojej. Zale-

(1)    Rękopism z r. 16 6 3 p. t. Historya nieszczęśliwej porażki pod Cecora, i t. d.; ob. międzj dokumentami pod Nr. 8.

(2)    Scemberh, Relacya.

St. Hist.

35