Magazyn6
2401

316

BANKI

ła rynku londyńskiego w krótkim stosunkowo czasie przywróciła mu pierwotne stanowisko; w początkach kryzysu światowego, w okresie od grudnia 1929 do czerwca 1931 roku, obieg akceptów banków nowojorskich spadł z 1732 do 1 368 mil jonów dolarów. W następnych latach spadek ten poszedł znacznie dalej. W roku 1929 dały się zauważyć próby ożywienia rynku akceptowego w Paryżu: przy współudziale wielkich banków francuskich stworzona została specjalna instytucja „Banąue Fran-ęaise d’Acceptation“, jednakże wskutek nie-dość liberalnej polityki kredytowej, rynek paryski me potrafił na terenie akceptowym zdobyć większego znaczenia poza granicami Francji. Prócz Anglji i Francji w Europie interes akceptowy kultywują banki holenderskie i szwajcarskie.

U nas inicjatywa stworzenia rynku akceptów bankowych pod kierunkiem Banku Polskiego, który skupywałby te akcepty, powstała w roku 1929. Operacje akceptowe dokonywane są wyłącznie w związku z interesami eksportowemi. Normalnego rynku finansowego, posługującego się akceptami pierwszorzędnych banków, u nas dotychczas niema.

5. Gwarancje. Poza kredytem akceptowym banki k. k. mogą udzielać kredytów bezgotówkowych jeszcze w formie gwarancji. Gwarancje bankowe często nazywane są nieściśle kredytami „aval“ albo „par aval“ (skrót francuskiego „a valoir“), które są wyłącznie poręczeniami wypełnienia zobowiązań wekslowych. Gwarancje udzielane są przez b. k. k. na różne cele, naprz.' dla inctytucyj państwowych albo municypalnych, w stosunku do których klienci banku zobowiązali się do wykonania pewnych robót, świadczeń (naprz. kolektorzy loterji), dostarczenia towarów, itd. Gwarancje niektórych banków krótkoterminowych przyjmowane są wzamian kaucji w gotówce, albo w pupilarnych papierach procentowych. Możność udzielania tych gwarancyj przez banki k. k. ograniczona jest u nas pewnemi kontyngentami, przy-dzielanemi przez Ministerstwo Skarbu każdej zakwalifikowanej do tej operacji instytucji. O udzieleniu gwarancji b. k. k. musi niezwłocznie zawiadomić Ministerstwo Skarbu. Każda gwarancja musi być ograniczona co do swej ważności pewnym terminem. Wydanie przez bank gwarancji

równoznaczne jest z udzieleniem kredytu i dlatego musi być oparte na pewnem zabezpieczeniu.

6. Kredyty in blanco. Kredyty blanco, nazywane też językowo słuszniej kredytami in blanco, udzielane są bez żadnego zabezpieczenia, ze względu na odpowiedzialność kredytową dłużnika, zazwyczaj stałego klienta dobrze bankowi znanego. Niekiedy bank uzależnia przyznanie kredytu „in blanco" od spełnienia przez klienta warunku, że nie będzie korzystał z usług innego banku. Warunek ten ma na celu uniknięcie przez bank ryzyka, że klient zaciągnie jednocześnie zobowiązania wobec kilku insty-tucyj.

7. Kredyty towarowe. Kredyty towarowe, ściśle związane z konkretnemi tranzak-cjami przemysłowemi, albo handlowemi, dają bankowi gwarancję swego charakteru gospodarczego, w przeciwstawieniu do innych operacyj kredytowych, gdzie niekiedy trudno jest ustalić, czy kredyt nie ma charakteru finansowego, a nawet konsumcyj-nego. Operacje towarowe banków łączą się najczęściej z interesem lombardowym, dyskontowym i akceptowym. Przedmiotem zabezpieczenia kredytu towarowego mogą być towary pozostające na składach, albo znajdujące się w drodze. Ponieważ tylko nieliczne banki posiadają własne składy towarowe, przedmiot zastawu przechowywany jest często w magazynach neutralnych, niezależnych od wpływów dłużnika, np. u odpowiedzialnych firm ekspedycyjnych albo w składach publicznych. Dostęp do towarów ma wyłącznie bank. Niekiedy jednak, zwłaszcza jeżeli dłużnik cieszy się znacznem zauianiem banku a towary zastawione są przedmiotem ożywionych obrotów, bank zgadza się pozostawić je u dłużnika; w tym przypadku dłużnik jest depozytarjuszem towaru, który winien być oddzielony od towaru niezasta wionego. Towar musi być ubezpieczony na pełną wartość od ognia i od kradzieży, a polisa asekuracyjna ustąpiona na rzecz banku. Udzielając kredytów towarowych, bank staje zazwyczaj między przemysłowcem a kupcem hurtowym, rzadziej między hurtownikiem a detal istą. Kredyty nie powinny być udzielane na towary ulegające zepsuciu, zmianom mody, wielkim wahaniom cen, i t. d. Kredyty zabezpieczone towarami, znajdo lącemi się w drodze (np.