SPOROTRYCHOZA 129
przypadki złośliwe o przebiegu ostrym, gorączkowym (dreszcze, wymioty, ogólne osłabienie, 38—39° C), w których guzy zjawiają się w liczbie mnogiej — zupełnie tak, ,ak w osutkach ostrych. Po pierwszym napadzie może nastąpić drugi i trzeci, a każdemu nasileniu choroby odpowiada też pogorszenie stanu ogólnego. Ta odmiana, zwana sporołrychozą posoczniczą, powoduje znaczne wyniszczenie ustroju i może niekiedy doprowadzić do zejścia śmiertelnego.
Rozpoznanie kliniczne jest niezmiernie trudne. Zwłaszcza wielkie jest podobieństwo sporotrychozy do gruźlicy, przymiotu i różnych spraw ropnych skóry oraz tkanki podskórnej. O sporotrychozie należ}' zatem pamiętać we wszystkich tych przypadkach, w których spostrzegamy objawy kliniczne, nie zupełnie odpowiadające klasycznemu obrazowi wyżej wzmiankowanych chorób. Rozpoznanie należy bezwarunkowo ustalić zapomocą hodowli grzybka na pożywce SABOURAUDA. Jest to najszybszy, najpewniejsz} i dla każdego najzupełniej dostępny sposób rozstrzygnięcia wątpliwości. W porównaniu z tą metodą wszystkie inne posiadają dla praktyka o wiele mniejsze znaczenie. Mam tu na myśli bezpośrednie wykrycie grzybków w ropie zapomocą badania dro-bnowidowego (de BEURMANh-GOUGEROT), metodę aglutynacji i wiązania dopełniacza (WIDAL-ABRAMI), odczyn śródskórny, wywołany przez grzybek sporotrychozy, a wreszcie szczepienia na zwierzętach. Należy bowiem pamiętać, że pasorzyt, szczepiony do jamy otrzewnej szczura (samca), niechybnie wywołuje zapalenie jądra.
Rokowanie wynika z wszystkiego tego, co wyżej powiedziano. Jest ono cełeris paribus pomyślniejsze w sporotrychozie umiejscowionej oraz rozsianej, przewlekłej (bezgorączkowej), o wiele gorsze w odm i mi' posoczniczej oraz w umiejscowieniach pozaskornych, zwłaszcza zaś w narządach wewnętrznych. Poza tem należy jeszcze uzależnić rokowanie od szybkości ustalenia rozpoznania, wiemy bowiem, że w porę zastosowane leczenie niewątpliwie prowadzi do wyników pomyślnych.
Leczenie. Jedyny pewny i niemal swoiście działający lek — to jodek potasu wzgl. sodu. Należy podawać 4—6 g dziennie, powiększając dawkę stopniowo, a w razie potrzeby dojść nawet do 8—10 g, naturalnie — o ile lek jest dobrze znoszony. W przeciwnym razie trzeba się zadowolić łagodnemi przetworami jodu, np. jodyną, lipojodyną, riodyną, zastrzykiwaniami tiodyny i t. p. Nawet po ustąpieniu objawów klinicznych sporotrychozy zaleca się podawanie jodu w ciągu dłuższego czasu (co najmniej przez miesiąc). Guzy i ropnie zamknięte nie wymagają zazwyczaj leczenia miejscowego. Owrzodzenia należy smarować płynem LUGOLA (Jodi puri 0,3; Kalii iodati 1—2,0; Aq. OestilL W0,0). Zabiegi chirurg';zne są wskazane tylko w wyjątkowych razach, a zwłaszcza w razie meznoszenia jodu. W sporotrychozie rozsianej zaleca się częste płukanie jamy ustnej wodą jodową.
9
Podręcznik chorób zakaźnych VIII