RUMIENIE 159
W jednym przypadku sekcyjnym TRFPLIN stwierdził objawy wgłobienia jelit, przyczyną wgłobienia był naciek ścian jelitowych, spowodowany wykwitami rumieniowemi. Bardzo liczne wykwity z naciekami koloru czerwono-sinawego, dochodzące do wielkości ziarn fasoli, były rozrzucone na znacznej przestrzeni śluzówki jelitowej i poza wgłobieniem. Spostrzeżenia tego rodzaju dowodzą niezbicie, że i śluzówka kiszek w skazie rumieniowej oddziaływa wykwitami, podobnie jak skóra i inne błony śluzowe, dostępne badaniu wzrokowemu. Ne tern tle, oczywiście, mogą powstawać różnorodne objawy cierpienia żołądka i kiszek. Do rzędu objawów, zależnych od zmian naczynioru-chowych przewodu pokarmowego, z dużem prawdopodobieństwem zaliczyć można kolkę i krwotok kiszkowy.
Cierpienia wsierdzia i osierdzia są prawie tak częste, jak cierpienia stawowe. Niektórzy z autorów, jak LEWIN, notuią je u 25°/o chorych. Spotykamy tu często skurcz, niemiarowość tętna, szmery. W wielu razach szmery po ustąpieniu wykwitów znikają, niekiedy znowu powstają stałe wady zastawkowe, umiejscowione w sercu lewem. Pomiędzy natężeniem sprawy skórnej a wsierdziowej niema żadnej równoległości. BODIN i inn: autorzy przypuszczają, że zmiany wsierdziowe należy pojmować jako umiejscowienie sprawy rumieniowej. Pogląd ten teoretycznie może być zupełnie słuszny, nie opiera się jednak wcale na ścisłej podstawie anatomicznej. Fakt znikan a szmerów u większości choiych nie może być uważany za dowód istnienia i zniknięcia wykwitu oez pozostawienia głębszych śladów na zastawce, wobec istnienia przemijających szmerów nieorganicznych różnej natury.
Ze strony dróg oddechowych nie spotykamy — poza dychawicą oskrzelową — objawów, wiążących się z uczuleniem. Do objawów pospolitych należą nieżyty oskrzelowe, u chorych zaś, dotkniętych rozedmą płuc lub gruźlicą, mogą powstawać ogniska zapalenia płuc odoskrzelowego. Natomiast zapalenia opłucnej posiadają pewien rys, który wiąże się ściśle z całokształtem skazy, mianowicie cechy nawrotowe. W przypadku, opisanym przez SEEGO, zapalenie opłucnej dokonywało się w trzech nawrotach, każdy 2 od-miennem umiejscowieniem. SEE widzi w tym objawie podobieństwo zupełne do występowania nawrotowego wykwitów skórnych, W przypadku WEL/5 NDERA nawrotom skórnym towarzysz} ły również nawroty zapalenia opłucnej. Na mocy tych obserwacyj wolno przypuszczać, że błony surowicze narówni ze skórą i błonami śluzowemi ulegają uczuleniu i odczynom zapalnym, mutatis mutandis pokrewnym ze skornemi. Zachowanie się Dodobne opłucnej może przemawiać pośrednio za możliwością powstawania zjawisk podobnych na osierdziu i wsierdziu.
W cięższych przypadkach występuje prawie stale białkomocz, a niekiedy i krwiomocz. Niektórzy autorzy podają, że w pewnych razach ilość dobowa moczu spada, w innych — wzrasta. W moich spostrzeżeniach na wysokości sprawy rumieniowej i w okresie początkowym uwstecz-