RUMIENIE 153
tem zdarza się często, ze wszystkie te odmiany występują razem, i wtedy tworzy się niesłychana pstrokacizna postaci. Naogół jednak u jednego chorego spotykamy w przewadze bądź typ pi am isto-grudkowaty, bądź też pęcherzykowy.
Typ pierwszy występuje w okolicach uprzywilejowanych jako czerwone plamy różnej wielkości: od ziarnka grochu do małej monety. Tworzeniu się plam towarzyszy często swędzenie i palenie skory. Plamy posiadają kształt okrągły, lub owalny, kontury ich odcinają się ostro od otaczającej skóry. Dotykając delikatnie palcem, możemy wyczuć z łatwością, że wykwit cały wznosi się nieznacznie nad powierzchnią skóry. Pod mocniejszym naciskiem plamy na czas krótki znikają,
Odczyn skórny w pewnych razach nie postępuje dalej: plamy trwają kilkanaście dni, a potem znikaią, albo też wymiary wykwitów powiększają się, oddzielne wykwity zlewalą się z sobą, tworząc rysunki bardzo dziwaczne: tworzy się rumień kolisty (erythema gyratum, eryłhema figuratum). Niekiedy część środkowa dużego wykwitu wraca do normy, skóra odzyskuje wygląd prawidłowy: tworzy się wtedy rumień pierścieniowaty (erythema cir-cinatum). Po pewnym czasie na skórze zdrowej w środku pierścienia może powstać nowy wykwit: otrzymuje się obraz rumienia tęczowatego (erythema iris). Skóra w okolicy środkowej wykwitu może też nie odzyskać zabarwienia prawidłowego, lecz przybiera odcień niebieskawy, a wysięk zmniejsza się: wtedy środek wykwitu zapada się, a obwód pozostaje wzniesiony i żywo zaczerwieniony (erythema lividum, erythema annulare). Wynaczynienie obfite czerwonych krążków ki wi daje wykwity o cechach plamicowych — rumień krwotoczny (purpura erythematosa, erythema haemorrhagicum). Potęgowanie się objawów wysiękowych w wykwitach nadaje im cechy grudkowate i guz-kowate; postaci te tworzą się z plam, mogą też tworzyć się odrazu jako takie.
Wykwitom skórnym towarzyszą stale obrzęki. Objawy obrzękowe nie zostają w żadnym związku ściślejszym z obfitością lub natężeniem wykwitów: spotykają się znaczne obrzęki skóry ze słabemi wykwitami i ledwo dostrzegalne obrzęki obok obfitych wykwitów. Obrzęki występują w okolicach usadowienia się wykwitów, jako zależne od tych samych zaburzeń naczynioru-chowych, na których tle powstają i wykwity.
Wykwity pęcherzykowe i pęcherzowe w istocie swej są postacią ewolucyjna grudki, zależną od umiejscowienia i obfftóści wysięku. Spotyka się jednak i wyjątki od tej zasady: okres grudki bywa tak krótkotrwały, że można go z łatwością przeoczyć, albo też nie bywa go wcale, a odczyn skóry kształtuje się odrazu w postaci pęcherza. Samego przez się wykwitu takiego nie możnaby odróżnić od pęcherzycy, gdyby nie obecność ‘mych wykwitów rumieniowych. Wielkość pęcherzy bywa zmienna — od głowi i szpilki aż do dużej monety. Zawartość pierwotnie surowicza i przezroczysta