Magazyn6
7701

569

BUKOWINA — BUŁGARJA

ki znakomitym glebom i korzystnym warunkom klimatycznym dziedziną rolnictwa. Ludność zamieszkuje duże, bezładnie zabudowane wsie, uprawiając kukurydzę, pszenicę, tytoń i dynie. W ostatnich latach wzmogła się produkcja buraka cukrowego.

Stolicą B. są Czerniowce, słynne ze wspaniałego położenia. Przebiega przez nie ma-gistiala Lwów—Gałac i szlak polskiej linji lotniczej Warszawa—Saloniki. W Czer-niowcach żyje liczna polska kolonja.

Orm.

2. Historja. Historycznie B. stanowi część Mołdawji, od której została oddzielona w 1775- Austrja wówczas zażądała od Porty płn.-zach. części Mołdawji „dla ułat wienia komunikacji między Siedmiogrodem a Galicją". Cesja została zatwierdzona w traktacie Swisztowskim (Sistov) 1791 r. (art. 2). B. była przyłączona do Galicji, potem zaś (od 1849) tworzyła osobny austrjacki kraj koronny z sejmem krajowym (od 1861). Rumuński ruch narodowy    1848—56

w Księstwach wysuwał aspiracje i do B., tern bardziej, że Austrja pierwotną granicę starała się nieraz przesunąć w głąb Mołdawji. Po zjednoczeniu Rumunji B. na-równi z Siedmiogrodem i Banatem tworzyła przedmiot narodowych aspiracyj rumuńskich wobec Austro-Węgier, choć Rumuni na B. byli mniej liczni od Rusinów i nie dosięgali 50% ludności; jeszcze w 1919, przy spisie przez władze rumuńskie prze-prow adzonym, odsetek Rumunów wynosił 47%. Na B. za czasów austrjackich miał sztuczną przewagę nieliczny element niemiecki, opierający się na Rusinach, przeciw Rumunom. Ukraińcy w Galicji żądali od Austrji podziału B. na część ruską (płn.-zach.) i rumuńską (płd.-wsch.) i złączenia pierwszej z „ukraińską" Galicją wsch. (program Hruszewskiego). Zarazem B. wchodziła i do programu ekspansji rosyjskiej, co ujawniło się w czasie wojny światowej, gdy kwestja B. narówni z Banatem (aspiracje serbskie) była przedmiotem sporów rumuńsko-rosyjskich przy targach o przystąpienie Rumunji do obozu Koalicji. Wkońcu Rosja zgodziła się zrezygnować z Czerniowiec i przyznała Rumunji w traktacie sojuszu z 17. VIII. 1916 (art. 4) całą B. na płd. od Prutu, od Nowosielicy (Suli-ta noua) na granicy Besarabji do granicy B. z Galicją, t. j. ok. */_s powierzchni kraju. B. była też przedmiotem targów między

Rumun ją a Au stro-Węgrami; Rumun ja żądała płd. B. (z Suczawą, gdzie są groby książąt mołdawskich) jako ceny neutralności. Tisza za radą Niemiec zgadzał się na oddanie Rumunji 3 płd. powiatów B. po wojnie. B. była trzykrotnie zajmowana przez Rosjan i trzykrotnie odbierana. Traktat Bukareszteński z 7. V. 1918 przyłączył do B. (art. 11) kilka dalszych skrawków Mołdawji. W listopadzie 1918 chcieli na zach. B. rozciągnąć władzę Ukraińcy, ale już przedtem 25. X. rumuńska Rada Nar. B. uchwaliła solidarność z Rumunami siedmiogrodzkimi celem przyłączenia kraju do Rumunji i niedługo potem zażądała od rządu rumuńskiego okupacji wojskowej kraju. Rumuni zajęli Czerniowce 11. XI., a 29 t. m. wielkie zgromadzenie delegatów, z udziałem i nieru-muńskich narodowości uchwaliło przyłączenie całej B., w granicach historycznych, do Rumunji. Odtąd na odcinku B. zetknęły się terytorja państwowe Polski i Rumunji (granica między obu państwami niezupełnie odpowiada starej granicy buko-wińsko-galicy j skie j).

Literatura: C««rnłn: Im Wettlcriege. Wien 1919.— forgoli.!

Lr prdbUme Danub.en et les floumaitu 1913—1918. „Fev.

d’hitt. de la Cuerre Mondtcde''- kwieć. 1934--Kemton Unirea

Bucońnei. Bucure&ti- 1988.

H. A. fi.

Bulk cargo.

Bulk cargo (lose Ladung) jest określeniem z przewozu morskiego i oznacza ładunek masowy bez opakowania, jak np. ruda, węgiel, sól, zboże, sztuczne nawozy, cement. Dla przewozu tego rodzaju ładunku przeznacza się całe pomieszczenie, lub część pomieszczenia statku towarowego.

W. S.

Bułgarja.

I. Kraj i ludność. II. Historja i stosunki polityczne, i. Najdawniejsze dzieje do odzyskania niepodległości 2 Bułgarja niepodległa do wybuchu wojny światowej. 3. Udział Bułgarji w wojnie światowej. 4. Stosunki wewnętrzne po wojnie.

I. Kra] i ludność.

Obszar B wynosi 103 146 km^J. Ludność (spis 1934): 6088041 m., wczem około 83% Bułgarów, prawie wyłącznie prawosławnych (97%). Mniejszości: według spisu z 1926 na 5 478 741 ogółu było 557 tys. Turków, 135