Magazyn6
4501

637

CESJA

osobowe, małżeńskie, z opieki i t. p., z dru-gitj zaś: prawa, wynikające z umowy dożywocia, prawa odkupu przy umowie sprzedaży i t. p. Z zasady więc wierzyciel może dokonać przelewu swej wierzytelności, posiadanej w stosunku do dłużnika na osobę trzecią (cesjonarjusza) w granicach wyżej podanych. Nie musi również wierzyciel uzyskiwać zgody cedowanego dłużnika na dokonanie przelewu we wszystkich tych przypadkach. — Może jednak dłużnik przez umowę zakazać dokonania przez wierzyciela przelewu wierzytelności; zakaz taki ma ten skutek, iż bez wyraźnego zezwolenia dłużnika przelew nie wiąże dłużnika; jeżeli jednak wbrew postanowieniom umownym wierzyciel przelewa swą wierzytelność bez zezwolenia dłużnika, przelew wiąże dłużnika tylko w przypadku wyjątkowym, a mianowicie, gdy co do przelanej wierzytelności istniał dokument pisemny, nie zawierający wzmianki o takiem ograniczeniu praw wierzyciela, a nabywca (cesjonarjusz) polegał na dokumencie, będąc w dobrej wierze.

Przelew dokonywa się z zasady w drodze umowy cedenta z cesjonarjuszem; prawo powszechne wymaga dla ważności istnienia przelewu stwierdzenia go pismem; rygor pisemności konieczny jest tylko w celu dowodu, nie zaś dla ważności samej czynności; wyjątek od tej zasady stanowi przelew wierzytelności z dokumentu na okaziciela, który dokonywa się przez samo wydanie dokumentu — cesjonarjuszowi przez cedenta. — Nabywca wierzytelności wstępuje w prawa wierzyciela z chwilą zawarcia umowy o przelew, prawo jednak wymaga ujawnienia umowy o przelew wierzytelności, w szczególności w stosunku do cedowanego dłużnika. Stąd też powstaje podstawowy wymóg doręczenia dłużnikowi zawiadomienia na piśmie o dokonaniu przelewu wierzytelności.

Nabywca wierzytelności (cesjonarjusz) z chwilą zawarcia ze zbywcą wierzytelności samej umowy o przelew wierzytelności — wchodzi w prawa wierzyciela w stosunku do osoby trzeciej; z powyższą chwilą przelew przenosi na cesjonarjusza wszelkie prawa związane z wierzytelnością, cedent ich zaś się wyzbywa. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa także natury pochodnej (akcesorja, jak np.: poręczenie, przywileje i t. p.) w szczególności prawo do zaległych odsetek, jeżeli strony nie umówiły się inaczej; podobnie przelew przenosi prawo do przyszłych owoców przelanej wierzytelności. — Przelew powoduje powstanie obowiązku rękojmi cedenta wobec cesjonarjusza, przy-czem rozróżnić należy przelew, dokonany pod tytułem darmym i odpłatnym. W pierwszym przypadku, jeżeli darowana wierzytelność będąca przedmiotem przelewu posiada wady prawne lub fizyczne, cesjonarjusz nie posiada w stosunku do cedenta żadnych praw z tytułu rękojmi płynących, raczej ma tylko roszczenia odszkodowawcze, albowiem darczyńca odpowiada za szkodę, jaką wyrządził obdarowanemu przez to, że wiedząc o wadach, nie zawiadomi! go o nich, najpóźniej w chwili wydania rzeczy. W drugim przypadku natomiast, o ile przelew dokonany jest pod tytułem odpłatnym, stosować się będą przepisy ogólne Kodeksu Zobowiązań dotyczące rękojmi, przyczem zbywca wierzytelności z mocy prawa obowiązany jest do rękojmi za wady prawne, jeżeli okaże się, iż przelane przezeń prawo służy w całości lub części osobie trzeciej, jest ograniczone lub obciążone albo nie istnieje, bez względu na winę cedenta i bez względu na to, czy wiedział on o istnieniu tych wad, czy też nie wiedział. — Nadto istnieć może rękojmia, opierająca się na umowie między stronami, a mianowicie cedent wierzytelności odpowiada wobec cesjonarjusza za wypłacalność cedowanego dłużnika w chwili przelewu tylko o tyle, o ile taką odpowiedzialność na siebie przyjął w drodze warunku umownego.

Stanowisko dłużnika wobec wierzyciela nie może być w żadnym przypadku pogorszone przez dokonanie przelewu; cedent podstawia w swoje miejsce cesjonarjusza, który wobec dłużnika z tą chwilą staje się właściwym wierzycielem. Wierzytelność, będąca przedmiotem przelewu przechodzi na cesjonarjusza w stanie niezmienionym, a więc wraz ze wszelkiemi obciążeniami; wraz z wierzytelnością przechodzą także na nabywcę wszelkie zarzuty z nią związane, a przysługujące cedowanemu, nietylko rzeczowe, ale nawet osobiste, gdyż dłużnikowi służą przeciwko nabywcy wierzytelności zarzuty, jakie miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie (ex-ceptiones ex personam antecedentis). — Chwilą rozstrzygającą jest zawiadomienie dłużnika na piśmie o dokonaniu przelewu; z tą też chwilą powstają wzajemne stosunki między dłużnikiem a nabywcą wierzy-