236 FELIKS MALINOWSKI
TRUFFI i inni) przeczą możności biernego uodpornienia ustroju. Wobec tego wtórne zakażenie u ludzi jest możliwe tylko wtedy, jeśli ustrój zupełnie uwolni się od pierwotnego, gdy stanie się znów zupełnie zdrowym. Takie wtórne zarażenie jest możliwe i wtedy przebieg syfilisu może być nawet cięższy, niż za pierwszym razem. Jednak do zarażenia wtórnego (reinfectio) należy odnosić się bardzo krytycznie, żeby uniknąć błęd 5w. Choroba powinna pod względem chronologicznym mieć przebieg typowy: owrzodzenie p.erwotne z krętkami blademi, zajęcie układu chłonnego, wyraźne ogólne wysypki wtórne i t. d. Szczególniejszą uwagę należy zwracać na umiejscowienie wrzodów pierwotnych, występujących po raz wtóry, gdyż za takie możemy błędnie przyjąć owrzodzenia stwardniałe, powtarzające się następnie w tern -samem miejscu. Od wtórnego zarażenia (reinfectio) należy również odróżniać zarażenie dodatkowe, nadkażenie (superinfectio). Wtedy gdy pierwsze jest nowem zakażeniem ustroju już uzdrowionego, drugie jest nowem zakażeniem jeszcze chorego i wyrazem niezupełnej, osłabionej odporności ustroju. Sprawą tą zajęli się FINGER i LANDSTEINER, NEISSER, EHRMANN, LESZCZYŃSKI i inn. Eadania nad zakażeniem wykazały, iż jest ono możliwe w każdym okresie syfilisu i że produkt szczepienia odpowiada zazwyczaj okresowi choroby. Z jednej strony krętki blade, ich toksyny lub endotoksyny, a z drugiej wytworzone przez ustrój subsłancje ochronne wywierają wpływ na komórki ustroju, czego wynikiem bywa, zależnie od czasu, coraz to inny odczyn komórek, coraz to inny obraz kliniczny. Przeobrażona tkanka oddziaływa na jad obcy wykwitami, odpowiadającemi wiekowi choroby.
Zachowanie się krętków bladych w ustroju. Krętki blade, dostawszy się do ustroju, mnożą się w miejscu wtargnięcia i rozprzestrzeniają się po ustroju drogą przeważnie naczyń limfatycznych, a częściowo i naczyń krwionośnych. Według LEVaDITI’EGO i vAMANOUGHIEGO krętki blade, zaszczepione królikowi do oka, początkowo w znacznej części wyginęły, dopiero dziewiątego dnia pozostałe, już przystosowane zarazki zaczęły się szybko rozmnażać. Okres wylęgania, t. j. mnożenia się zarazków, trwa mniej więcej trzy tygodnie. Kresem jego jest chwila, kiedy w miejscu wstrzyknięć :a krętków bladych powstaje odczyn tkanki w postaci drobnego nacieku — o ba w pierwotny (tabl. III, fig. 2). W drugim okresie wylęgania, t. j. w czasie od chwili zjawienia się objawu pierwotnego do wystąpienia wysypki (7—6 tygodni), a szczególniej przed jej wystąpieniem, krętki blade rozmnażają się najobficic, i najliczniej wędrują z tkanek do krwi. Prąd jej unosi pasorzyty do najbardziej nawet oddalonych miejsc ustroju, gdzie się osiedlają i w dalszym ciągu rozmnażają. Zdaje się, iż krętek blady jest przedewszystkiem pasorzytem tkanki i tylko krótko, podczas drugiego okresu wylęgania, znajduje się we krwi. Prawdopodobnie wszelkie późniejsze objawy chorobne są już zależne od umiejscowienia się krętków podczas tego pierwszego rozsiewu ich po ustroju oraz od następ-