INWALIDZI — INWENTARYZACJA I OSZACOWANIE MAJĄTKU PAŃSTWOW. 720
2. Inwalidzi t. zw. przedwojenni. Oddzielną grupę stanowią i., pochodzący z okresu przed wojną światową t. j. osoby, które do znały uszkodzenia zdrowia w czasie służby wojskowej w byłych armjach zaborczych przed dniem i. VIII. 1914 r. i z tego tytułu pobierały zaopatrzenie inwalidzkie, oraz wdowy i sieroty po tych i. Uprawnienia wspomnianych osób nie zostały dotychczas uregulowane ustaw owo. Wysokość wypłacanych im zaopatrzeń została ustalona w okólniku Ministerstwa Skarbu z dnia 28. IV. 1925 r. Nr. 8403/Em. Ilość uprawnionych wynosiła w dniu 1. VII. 1937 r. ogółem 5 055 osób, z tego i. 4 589, wdów 399 i sierot 67.
Wydatki skarbu państwa z tego tytułu spadły w okresie dziesięciolecia 1926/27 do 1936/37 z kwoty złotych 2 184802 do kwoty złotych 980877.
Józef Deleżyński i Zbigniew Niewiadomski.
1. Inwentaryzacja. 2. Oszacowanie.
1. Inwentaryzacja. Majątek państwowy tworzą wszystkie dobra materjalne, stanowiące własność skarbu państwa, określone pod kątem widzenia ich siły użytkowej i wymiennej. Do majątku tego należą objekty użytkowane przez państwo, zarówno dochodowo na zasadach gospodarki prywatnej, jak również jako środek pomocniczy w bez-pośredniem zarządzaniu lub jako objekt użytku publicznego. Do majątku państwowego nie należy wliczać dóbr niematerjal-nych, chociażby one mogły wpływać na jego wzrost, a więc np. aktywności urzędników państwowych i t. p.
Zestawienie ilościowe i jakościowe na dany dzień wszystkich objektów majątku państwowego stanowi inwentaryzację tego majątku.
Metody inwentaryzacyjne gwarantować powinny, że żaden objekt majątkowy nie został pominięty ani liczony dwukrotnie. Trafny dobór właściwych jednostek miar, stosowanych na rynku obrotu w państwie, oraz ujęcie jednakowych cech charakterystycznych daje możność racjonalnego podziału objektów majątkowych na grupy i sumowania ich w grupach. Objekty majątku państwowego podzielić się dają tą metodą na grupy następujące, określane ilościowo w jednostce pomiarowej gospodarczej, jjodanej w każdej grupie:
a) Nieruchomości i ruchomości w administracji cywilnej i wojskowej (reprezentacyjne, w administracji poszczególnych ministerstw i urzędów specjalnych). Place budowlane, zabudowane i niezabudowane wyrażają się w jednostkach kwadratowych (m2), budynki w kubaturze (m8), określanej na jednakowych zasadach pomiarowych, z podziałem według materjału budowlanego, a więc murowane masywne (żelbetowa, ceglane, kamienne) lub mieszane, drewniane, żelazne, oraz ewentualnie według przeznaczenia. Ruchomości zbierane są w grupy użytkowe, z podaniem ilości przedmiotów w każdej. Drobnica wyraża się raczej w sumarycznej wartości pieniężnej.
b) Majątki ziemskie: domeny państwowe we własnym zarządzie i oddane w dzierżawę określane są w hektarach (ha) jako gospodarstwa rolne z przeciętnym kompleksem zabudowań mieszkalnych i gospodarczych, z uwzględnieniem klasyfikacji gruntów (rolne, ogrodowe, pastwiska, łąki, stawy i t. d.), zakładów przemysłowych, inwentarza żywego i martwego, meljoracji oraz zapasów, ewentualnie stanu parcelacji w dniu inwentaryzacji.
c) Lasy państwowe określane są w ha, z podaniem terenów produkujących, z podziałem na klasy według drzewostanu co do wieku i gatunku, oraz nie produkujących. Ujęte tu być winny również przynależne budynki, zakłady obróbcze i twórcze drewna, kolejki leśne wraz z taborem, inwentarz żywy i martwy, zapasy drewna, ewentualnie gospodarstwa rybne i zwierzynowe.
d) Środki komunikacji, które zkolei dzielą się na: koleje państwowe, przyczem określana jest długość sieci kolejowej normalno- i wąskotorowej, jedno- i wielotorowej w kilometrach z kompleksem torów stacyjnych i bocznic. Objekty kolejowe dzielone są na grupy, jak urządzenia do zabezpieczania ruchu, budowle, maszyny, urządzenia łączności, warsztatowe, sprzęt, tabor kolejowy z podziałem na motorowy (lokomotywy, motorówki) i wagonowy (osobowe, bagażowe, pocztowe i towarowe) ;
drugi wodne śródlądowe naturalne, a więc spławne i żeglowne rzeki i jeziora z podaniem budowli regulacyjnych, kęp państwowych, śródlądowe sztuczne: kanały i rzeki skanalizowane w km z podaniem śluz, ja-