Magazyn6s701

INWENTARYZ. I OSZAC. MAJĄTKU PAŃSTW. — INWENTARZ GOSP. WIEJSK. 733

dami chowu koni) . . .    559 743    800

III.    Lasy państwowe ....    2    681 241 400

IV.    Środki komunikacji . .    8    466 912 500

V. Bogactwa mineralne . .    277 696    700

VI. Przedsiębiorstwa państw.    347 290 700

VII. Udział państwa w przedsiębiorstwach prywatnych    31 557 400

VIII. Monopole państwowe . .    136 192    600

IX. Banki państwowe ...    75 053    000

X. Udział państwa w Banku Polskim i w bankach prywatnych ........ 5    484    200

XI. Gotowizna, lokaty i należności skarbu państwa . .    456176700

stwach i bankach państwowych znajduje się w pozycjach aktywnych ich bilansów, pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne i zobowiązania po stronie pasywów. Udział państwa w przedsiębiorstwach i bankach prywatnych wyraża się zwykle w pewnej ilości posiadanych przez skarb państwa akcyj. Iloczyn z ilości akcyj przez ich kurs giełdowy w dniu inwentaryzacji i oszacowania stanowi wartość majątkową. Lokaty i należności skarbu państwa oceniane są według ich wartości nominalnej. Oszacowany w powyższy sposób majątek państwowy stanowi zwykle wartość bruttową, bowiem mogą go obciążać długi państwowe wewnętrzne (pożyczki, bony, bilety skarbowe, bilety zdawkowe i bilon bez wartości ich kruszcu) oraz zewnętrzne (pożyczki, obligacje); należy zatem ustalić te długi w tej samej walucie (krajowej) na dzień inwentaryzacji i oszacowania majątku państwowego i odjąć od wartości brutto, by otrzymać właściwy majątek nettowy. Zaznaczyć należy, że niejednokrotnie grożą faktycznem obciążeniem majątku państwowego gwarancje finansowe, udzielone przez skarb państwa. Jednak byłoby już może zbyt ostrożne szacowanie majątku państwowego z pomniejszaniem o sumę tych gwarancyj; należy je mieć raczej w ewidencji.

Zastosowanie wyżej opisanych metod szacunkowych do zinwentaryzowanego na dzień i stycznia 1927 r. majątku Państwa Polskiego, pozwoliło na obliczenie w złotych wartości poszczególnych grup objektów majątkowych oraz ogólnej całego majątku. Zestawienie grupowe znalazło następujący wyraz pieniężny:

I. Nieruchomości i rucho- Wartość mości w administracji cywilnej i wojskowej ...    3 364 229 000

II. Majątki ziemskie (z zakła

Wartość całkowita ......16 401 578 000

Długi państwowe    Wartość

zł

A Wewnętrzne .    577 790 000

B. Zagraniczne . 3 206 583 000

Zadłużenie

całkowite . . . ■ ■    3 7⁸4 373 ⁰⁰⁰

Wartość majątku państwowego

netto...........12 617 205 000

Opisana metoda szacowania majątku państwowego pozwala z łatwością obliczyć jego wartość na innej dacie, po wprowadzeniu w    dokonanej inwentaryzacji wszelkich

zmian z tytułu przyrostu i ubytku objektów w    poszczególnych grupach majątkowych

w jednostkach, zastosowanych w inwentaryzacji pierwotnej.

Literatura : Dederko Bohdan dr.: Majątek narodowy Polski. Warszawa 1930. — Elsłer Karl: Vom Volkst>erm6gen. Jena 1934.— Fellner Friedrich rom Dos Volksvermógen Ungams. Berlin u. Leipzig 1930. — Fel* Comte de: Les richesses de l*£tat Franęais. Paris 1927. — Gottl-Otllilienfeld Friedrich txm dr..* Volksvermógen und Volkseinkommen. Jena 1928. — Grimem J. G. and Craigue E. S.t Principles of Vahiation. New York 1928. — Kruszewski Stanisław in£.: Majątek PaiiStwa Polskiego. Warszawa 1931. — Legge e rego-lamento per 1’admint strat-one dcl patrimonio e per la contabilitd generale dello stało. Roma 1924. — Miklaszewski Jan: Las i leśnictwo w Polsce. Warszawa 1931. — Pacek Felix: Dos Rentabilitdtsproblem der Staatsforsten. Munchen u. Leipzig 1932. — Polski Komitet Energetyczny: Źródłu energji w Polsce i jej wyzyskanie. Warszawa 1936.— Tableau Gćnćral des pro-prUU de VEtat. Paris 1927. — Thery Edmond: La fortunę publiquo de la France. Paris 1911. — Weyermann R. vxmz VolksvermOgen u. StaaZskredu in Krieg u. Frieden. Sluii-gart 1918. — Woytłnsky Władimir: Die Welt in Zahlen. Berlin 1926—1928.

Stanisław Kruszewski.

Inwentarz gospodarstw wiejskich.

I. Inwentarz martwy, i. Części składowe. 2. Występowanie. 3. Korzyści pracy maszynowej. 4. Przyczyny nieznacznego rozpowszechnienia maszyn. 5. Maszyny w gospodarstwach rozmaitej wielkości. 6. Szacunek inwentarza martwego w gospodarstwach wiejskich w Polsce. II. Inwentarz żywy. 1. Inwentarz żywy jako składnik majątkowy. 2. Funkcje gospodarcze. 3. Obsada inwentarza żywego. III. Inwentarz pociągowy. 1. Rodzaje i zastosowanie. 2. Obsada. 3. Wpływ motoryzacji. IV. Inwentarz połowy.

I. Inwentarz martwy.

1. Części składowe. Do i. m. zalicza się maszyny, narzędzia i sprzęty, potrzebne w gospodarstwie wiejskiem. Podział i. m. następuje: 1) z punktu widzenia źródła energji na ręczny, sprzężajny i motorowy; 2) z punktu widzenia celu użycia na i. m. do uprawy roli (np. pługi, brony, walce, włóki), siewu i sadzenia (np. siewniki, do-