142 KLASYFIK. GRUNTÓW — KLAUZULA NAJWIĘKSZEGO UPRZYWILEJOWANIA
jak również kontrolują, aby zaliczanie gruntów przez klasyfikatorów było dokonywane jednolicie na całym terenie województwa.
Ogólny nadzór nad przeprowadzeniem klasyfikacji gruntów na terenie całego Państwa sprawuje Główna Komisja Klasyfikacyjna przy Ministerstwie Skarbu. W celu zachowania jednolitości w postępowaniu i klasyfikowaniu, Główna Komisja Klasyfikacyjna wydaje odpowiednie pouczenia i zarządzenia, jak również opinjuje wszelkie projekty rozporządzeń i ogólnych zarządzeń, dotyczących klasyfikacji gruntów wydawanych przez Ministra Skarbu.
Szczegółowe przepisy o sposobie postępowania i klasyfikowania gruntów zawiera rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 20 czerwca 1936 r. wydane w porozumieniu z Ministrami: Rolnictwa i Reform Rolnych oraz Spraw Wewnętrznych w sprawie wykonania ustawy o klasyfikacji gruntów dla podatku gruntowego (Dz. U. R. P. Nr. 62, poz. 453).
Po sklasyfikowaniu gruntów Rada Ministrów na wniosek Ministra Skarbu podzieli Państwo na okręgi rolnicze i leśne przy uwzględnieniu warunków gospodarczych i klimatycznych oraz ustali stosunek współczynników pomiędzy okręgami oraz pomiędzy poszczególnemi kategorjami gruntów i klasami gruntów każdej kategorji.
Literatura: JDąbrotcmM Br.t Podatek gruntowy. Warszawa 1925. — Rejs J. t StolzenwealdŁ L.t Zbiór przepisów o państwowym podatku gruntowym. Warszawa 1937. — StoUenrcatdt L.: Zbiór przepisów o państwowym podatku gruntowym, obowiązujących na obszarze b. Królestwa Polskiego oraz w województwach wschodnich na terenie 6. zaboru rosyjskiego. Warszawa 1928.
Józef Sdęgosz.
i. Powstanie i rozwój, i. Pojęcie i treść klauzuli największego uprzywilejowania. 3. Rodzaje. 4. O-graniczenia.
1. Powstanie i rozwój. Merkantylizm, mający za jedno ze swych głównych zadań utrzymywanie czynnego bilansu handlowego, a więc popieranie wywozu towarów własnego państwa przy równoczesnem utrudnianiu przywozu obcych wytworów, wywoływał swą polityką tarcia gospodarcze między państwami, które wprowadzały różne utrudnienia w międzynarodowej wymianie towarowej. Dla ustalenia gospodarczych stosunków między sobą państwa zawierały umowy handlowe, przyznając sobie już to wzajemne ustępstwa i przywileje gospodarcze, już też osiągając je jednostronnie od drugiego państwa dla swych obywateli. Tego rodzaju pierwsze międzypaństwowe umowy handlowe były albo umowami wzajemnemi, przyznającemi rów-norzędność obywatelom państw umawiających się odnośnie wykonywania handlu i przemysłu, albo były to umowy jednostronne, w których przyznawano pierwszeństwo obywatelom i towarom jednego państwa umawiającego się wobec innych państw, a nawet nieraz przyznawały pierwszeństwo wobec własnych obywateli i towarów. Rozwój międzynarodowego życia gospodarczego nie mógł utrzymać takiego jednostronnego uprzywilejowanego stanowiska gospodarczego, jednocześnie zaś treść umów równorzędnych rozszerzała się na inne dziedziny życia państwowego. Państwa ekonomicznie słabsze broniły się róż-nemi zarządzeniami, a przedewszystkiem zapomocą taryf celnych, przed przewagą państw ekonomicznie silniejszych. Wkońcu dwa państwa — Anglja i Francja — uznawszy, że podstawą wzajemnych stosunków gospodarczych między państwami winna być idea wolności handlu, zawarły (w r. 1786) na tej zasadzie pierwszy układ handlowy liberalny. Zasadę wolności handlu przyjęły również w dalszym ciągu i inne państwa Europy. Umowy, zawarte na tej zasadzie, utrwaliły nietylko pojęcie k. n. u., ale je także pogłębiły.
2. Pojęcie i treść klauzuli największego uprzywilejowania. Ogólna treść k. n. u. jest następująca: państwa umawiające się stwierdzają wzajemną umową i oświadczają, że wszelkie prawa i przywileje już udzielone lub mogące być udzielone innym państwom — tern samem przypadają i państwom umawiającym się. Szczegółowe uprawnienia wynikające z k. n. u. ustalały państwa w umowach, a największe znaczenie z tych uprawnień posiadało uznanie równości towarów wobec prawa celnego, a następnie uznanie zasady równorzędności traktowania obcych obywateli z własnymi. W tern zrównaniu praw odróżniamy: „równość powszechną" i „równość ograniczoną". Pierwsza nie czyniła różnic han-dlowo-gospodarczych między obywatelami państw umawiających się, druga zaś zasada — przy zachowaniu uprzywilejowanego stanowiska własnych obywateli — uznawała