Magazyn69501

391

KORPORACJONIZM — KORYTARZE

stopniowy syndykalizm, a istnieją wszelkie dane, że Brazylja, zostająca pod silnym wpływem kulturalnym Portugalji i Wioch, przebuduje swój ustrój w duchu korpora-tywnym. W konstytucji jej z 1934 r. można już dostrzec tego przebłyski. W Polsce Rada społeczna przy Prymasie propaguje idee korporacjonizmu katolickiego; realizacji ich w życiu jednak nie widać, kraj nasz bowiem waha się niezdecydowanie między starym liberalizmem, a zabójczym etatyzmem. Zależnie od charakteru narodowego i warunków lokalnych, k. przyjmuje różne formy w różnych krajach.

Literatura: Archivio di Studi Corporatiti. Firenze. — Bor-tolołło G.z Lo Słato e la dottrina corporativa. Roma 1936. — Tenie: Le categoric produttioe mlfordinamento corporativo. Roma 1936. — Bołtai G.: L'ordinamento corporatiro. Milano

1936.    — Bdhler E.: Korporatire Wirtschaft. Zurich 1934. — Frawmdorfer M.: Der stdndische Gedanke im National-sozialismus. Berlin 1033. — Hackhofer Mi:; Berufstdndi-$cher Aufbau. Bem 1935. — Handbuch des Aufbaus der g«>-werblichen Wirtschaft. Leipzig 1937. — Informations Sociales. Bureau International du Travail. Genłve. — Informations cor-poratives. Roma. — Jolly P.: La mystiąue du corporatisme. Paris 1935. — Jdhr W. A.: Die stdndische Ordnung. Leipzig

1937.    — Keller P.: Die korporatine Idee in der Schweiz. St_ Gallen 1934. — Laloir M.: Le corporativisme, doctrine et Vappli-cation. Bruxelles 1936. — Legrand G.: Vorganisation corpo-rative de L’Etat. Bruxelles 1933. — Lor en* J.: Korporatiwer Aufbau. Olten 1932. — Mumaollni B.: Lo Stato corporatito. Firenze 1936. — MUUer A. S. J.: La politiąut corporatite. Bruxelles 1935. — Piwowarczyk J. Ka.: Korporacjonizm i jego problematyka. Poznań 1936. — Ret te Internationale du Tra-vail. Genłve. —- Riefer K.: Dos Wirtschaftsprogram des Natio-nalsozialismus. Berlin 1933. — ftomekoteaki A. Ka.: Kor-poracjonizm katolicki. Poznań 1932. — Schuachnlgg K.: Oesterreichs Emeuerung. Klagenfurt 1935. —■ Spann O.: Der Stdndestaat. Jena 1931. — Spirito U.: Capitalismo e cor-poratiuismo. Firenze 1936. — Turtnann M.: Le syndycalism^ chrttien en France. Paris 1929. — Valoia G.: L'Etat syndical et la rtpresentation corporative. Paris 1927. — XXVII Semaine Sociale de France. VOrganisation corporative. Lyon 1936. — Volpicelll A.: Corporatińsmo e la scienza giuridica. Firenze 1934.— Zanobinł G.: Corso di dirittocorporativo. Milano 1935.

Witold Krzyżanowski.

Korsyka.

Trzecia pod względem wielkości wyspa na morzu Śródziemnem, o powierzchni 8 722 km², należy do Francji, od której jest oddalona o 170 km. Stanowi ona jeden jej departament. Od północy i zachodu oblewa ją morze Śródziemne, od wschodu morze Tyrreńskie. Na południu oddziela ją od Sar-dynji cieśnina Bonifacio, szerokości 10 km. Długość wyspy wynosi 183 km, szerokość 85 km. Linja brzegowa ma około 490 km długości. Charakter wybrzeży jest różny; wybrzeże wschodnie jest trudno dostępne, bez zatok, w części południowej niskie, błotniste, bogate w laguny; zachodnie zaś skaliste, silnie rozczłonkowane.

K. stanowi resztkę dawnego lądu Tyrre-nidy. Zbudowana jest przeważnie z granitów, jedynie na północo-wschodzie występują pokłady triasowe i kredowe. Obszar granitowy jest górzysty, wyniosły, w znacznej części pokryty lasami (najwyższy szczyt Monte Cinto 2 710 m).

Obszar triasowo-kredowy na północo-wschodzie stosunkowo najbardziej nadaje się do uprawy ^pszenica, owies, wino, oliwki) tutaj też na obszarze ¹/_i wyspy skupia się połowa ludności. W r. 1931 mieszkało na K. 297 tys. osób; średnio zatem wypadało 34 ludzi na 1 km². Głownem zajęciem mieszkańców jest hodowla owiec (263 tys.) i kóz — 161 tys. (w r. 1931). Na obszarach nadmorskich, dzięki łagodnemu klimatowi (średnia temperatura roczna + 18⁰ C) uprawia się wino (5,5 tys. ha w 1931 r.), pomarańcze, cytryny i oliwki. Dużem bogactwem są lasy, zajmujące 170,5 tys. ha pow. Przemysł, z wyjątkiem domowego, nie istnieje. Głównemi ośrodkami handlowemi K. są: port Bastia (44 tys. mieszkańców) na wybrzeżu północno-wschodniem, na wybrzeżu zachodniem zaś Ajaccio (23 tys. mieszk.) i Calvi. Bonifacio położone na południu wyspy jest portem wojennym. Komunikacja słabo rozwinięta.

Jadwiga Mrozowska.

Korytarze.

Korytarz — to w języku dziennikarskim i politycznym skrót, zastępujący formułę dość długą, która brzmi jak następuje: część terytorjum państwa „A“, przez którą m u-s i się odbywać osobowy, towarowy i pocztowy tranzyt lądowy pomiędzy dwiema częściami państwa „B“.

W tym samym sensie „półkorytarzem“ jest terytorjalny „półwysep" państwa „A“, wżynający się w obszar państwa „B“; w tym wypadku tranzyt lądowy pomiędzy dwoma punktami „B“ może się odbywać przez „pólkorytarz", ze względu na oszczędność czasu i pieniędzy.

Z inną postacią „półkorytarza" mamy do czynienia wówczas, gdy terytorjum państwa „A“ wcina się klinem między obszary państw „B“ i „C“ i gdy tranzyt graniczny między temi ostatniemi może się odbywać ze względów praktycznych poprzez terytorjum państwa „A“.