94298501

ROZDZIAŁ XVIII.

NAUKA O ODPORNOŚCI I SEROLOGIA DOŚWIADCZALNA.

Napisał

Z. Szymanowski'.

1. Wstęp.

^auka o odporności traktuje o tem, w jaki sposób organizm zwalcza choroby zakaźne, to jest takie, które są następstwem wtargnięcia do niego drobnoustrojów, rozmnażających się w nim i wytwarzających jady czyli toksyny. Rozróżniamy odporność wrodzoną i nabytą. Odporność wrodzona polega na tem, że niektóre gatunki i osobniki już same przez się nie zapadają na pewne choroby zakaźne. Odporność nabyta może być albo następstwem poprzedniego zakażenia naturalnego, z którego ustrój wyszedł zwycięsko, albo owocem odpowiednich zabiegów sztucznych. W walce z zarazkami ustrój rozporządza całym szeregiem środków obronnych. Z jednej strony wchodzą tu w grę białe ciałka krwi, które w postaci fago-cytów pożerają bakterye i przez to hamują ich rozwój. Z drugiej strony soki ustroju, a przede wszy stkiem osocze krwi i limfa wywierają na niektóre bakterye wpływ niszczący, baktery obój czy, który wyraża się rozpuszczeniem ciał bakteryi. Jady wytwarzane przez bakterye, czyli toksyny, ulegają w organizmach uodpornionych zobojętnieniu przez tęż samą limfę i osocze dzięki ich antytoksycznemu działaniu. Wreszcie w pewnych specyalnych warunkach zachodzi współdziałanie soków ustroju z ciałkami; osocze przygotowuje bakterye do pożarcia przez białe ciałka krwi. Tę wła-