325
Owoce, używanymi bywają jako jagody Porzeczki lub Porzeczki czertoojte— baocae Ribium v. Ribesiorum rubrorum w postać. »yrupu porządkowego, jako lók chłodzący i przeciwżółciowy, w jrącrki h wszi lakich i w wielu chorobach zapalnych: prócz teęjo wyrabiają z nich wyborny ocet, a nawet i gatunek wina szampańskiego sztucznego. W ostatnich czasach napar wodny jój liści, zalecano jako niezawodny środek w krztuseu.
Gat. 2. P. czarna [R. nigrum Lin.], lub S-irodynia. HiY 3. t. 2(1.— Krzew z wejźrzenia zupełnie do czerwonSj podobny, także bezbronny; o gałęziach grubszych; 1' ciach większych, 5łatowych, spodem żółto - gruczołkowo kropnowa-nych,— o łatach ostrzójszych, więcej odstających i ostrzej piłkowanych; gronach mi^kkowlosych; przysadkach szydło-watych i znacznie krótszych od jzypułeczck; kielichach dzwonkowatych, cżso-czerw mawych, poodginanych; płatkach podłużnych, zielonawc-białych; szyjce tylko w samym szczycie rozd w< jon' w znamiona; oraz jagodach większych, gru-czołkowar.ych lecz nagich, czarnych. — Tu i owdzie po wilgotnych lasach, nad strumieniami cienistymi dzika, a chodów a na po ogrodach częsta; kwitnie w kwietniu i maju.
Używanemi gdzie niegdzie bywają ziele i wierzchołki Sm i o-dyni— herba et etipites Ribium v. Ribęsiorum nigrorum jako pędzące mocz i wzbudzające poty, w puchlinach, dnie, ukąszeniu wężów jadowitych i psa wściekłego.
RODZINA XCVI.
Kwiaty obupłciowe, umiarowe lub czasem prawie-nie-umiarowe; juz pojedyncze, już w kłosach, w podbaldaszk^ch, baldaszkogronach, wićchach albo główkach; zwykle nagie, często w podstawie 2przysadeczkowe. Ki ftlcha rurka zrosła z jajnikiem podstawą lub w całój długości kraj zaś j iż 4-5-lub wielo-wrębny albo -dzielny, trwały ■ ib odpadający, a w przodkwitnieniu łusczynowaty,— już całkowity, w przed kwitnieniu zamknięty, a w kwiecie otwfćrająey ■się wieczkiem. Korony płatki poosadzane na krążku obrzeżającym gardziel kielicha lub tóż przedłużonym jakby w miedmezkę wieńczącą jajnik, w liczbie odpowiedniej kiehehowi, w przśdkwitnie-niu dachówkowe,te albo skręcone; czasem zaś żadne. ‘ Pręcików Lsrdzo wiele osadzonych wraz z płatkami, albo w ró-wnój im liczbie czy w 2 i 3 razy większćj — i wtedy niektórych bezgłówkowych, albo nawet kilkakroć liczniejszych i kilkookręgowych, a wszystkich płodnych: nitki już wolne, już mniój więcój 1 wiązko we albo tóż w kilku wiązkach naprzeciwległych płatkom, — już wreszcie niekiedy i zroi łe