Magazyn62901

325

GENUEŃSKA KONFERENCJA — GEOGRAFJA

tego traktatu strony zrzekły się wzajemnie wszelkich pretensyj materjalnych, powstałych w związku z wojną i zmianą wewnętrznego ustroju Rosji. Traktat przewidywał też natychmiastowe podjęcie stosunków gospodarczych między kontrahentami.

Daremnie pozostali uczestnicy konferencji w nocie z dn. 18 kwietnia 1922 r. występowali przeciw niemiecko-sowieckiemu układowi. Został on utrzymany w mocy. Dwaj partnerzy zawezwani do Genui dla poddania się zgóry ustalonym warunkom zajęli dzięki swemu porozumieniu, nowe, nierównie mocniejsze pozycje. To też dalsze domaganie się od Rosji odszkodowań i uznania cesarskich długów wzamian za nawiązanie normalnych stosunków i pomoc gospodarczą, którą Niemcy już ofiarowały, zachowując pozory bezinteresowności, stawało się dla państw „odpowiedzialnych za zwołanie konferencji¹' bardzo trudne.

Chodziło tylko o uratowanie form. Miała do tego służyć konferencja następna, którą postanowiono zwołać do Hagi na 26 czerwca 1922 r. W jej ramach Rosja z jednej strony, a pozostali uczestnicy konferencji genueńskiej z drugiej, mieli się porozumieć co do likwidacji przeszłości i stworzenia nowych warunków umożliwiających współpracę gospodarczą. Niemcy były z konferencji tej wykluczone. Uznano, że załatwiły już swe sprawy z Rosją.

Literatura % La Confśrence de Gines — son organisatton *— publie par les soins du secrśtariat Gśnśral de la Confśrence. Ginos 1922. — Confśrence Economięue Internationale de Głnet — Bśeolutions adoptśe* A la rśunion du 18 mai. Gśnes 1922. — Conferenza tntemazionale di Genova. Biunioni preliminari alla Conferenza di Genom. Londra 20—28 marżo 1922. Bela-zione degli Esperti. Borna 1922. — „Paper* relating to International Economic Conference Genoa, April—May, 1922**, Presented to Parliament by Command of His Majesty. London

Stanisław Zalewski.

Geografja.

I. Podiial geograf ji. II. Rozwój i dzieje horyzontu geograficznego. i. Geografja jako nauka. 2. Geografja antyczna, jej rozwój i horyzonty. 3. Geografja średniowieczna. Odkrycia Normanów, Arabów, Włochów, Portugalczyków 1 Hiszpanów. 4 Zapoznanie się ludzkości ze światem arktycznym i północną Azją. 5. Anglicy i Holendrzy przy pracy nad rozwojem horyzontu geograficznego. 6. Pierwsze umiejętne badania geograficzne. Rola Akademji Francuskiej, działalność Rosjan, podróże Niebuhra, Cooka, Bruce’a i Mungo-Parka 7. Aleksander Humboldt i Karol Ritter, jako organizatorzy geografji umiejętnej, oraz ich następcy. 8. Nowsze i najnowsze badania geograficzne w okolicach podbiegunowych. Osiągnięcie obydwóch biegunów ziemi. 9. Badania geograficzne w Afryce. Livingstone i Stanley. 10. Badania geograficzne w Ameryce północnej i południowej. 11. Badania geograficzne w Au-stralji. 12. Badania geograficzne we wnętrzu Azji. Siemionów, Przewalski, Dybowski, Richt-hofen, Sven Hedin i inni. 13. Udział Polaków w pracach nad rozwojem horyzontu geograficznego. 14. Postępy wiedzy geograficznej w Polsce.

I. Podział geografji.

Geografja jest nauką, zajmującą się inwentaryzacją, opisem i przestrzennem wyjaśnieniem zjawisk, zachodzących w biosferze ziemskiej. Obejmuje zjawiska fizyczne, materjalne i duchowo-kulturalne, bada ich rozmieszczenie, warunki występowania, nasilenie, genezę i skutki. Gdy idzie o poszukiwanie prawideł ogólnych, mamy do czynienia z geograf ją ogólną. Geografja szczegółowa, czyli regjo-n a 1 n a, zajmuje się ograniczonemi obszarami, zmierzając do zarysowania ich indywidualności geograficznej oraz wykazania, o ile prawidła, wysuwane przez geografję ogólną, znajdują zastosowanie. W wypadku wykrycia rozbieżności zadaniem geografji regjonalnej jest zbadanie przyczyn. Ze względu na zakres rzeczowy dzieli się geografja na: matematyczną (zwaną też astronomiczną), fizyczną, biogeografję oraz antropoge-

0    g r a f j ę (geografja gospodarcza i inne). Geografja matematyczna dąży do określenia stanowiska ziemi we wszechświecie, zmierzenia jej, zważenia i odwzorowania (kartografja). Geografja fizyczna zajmuje się zmianami, zachodzącemi na powierzchni ziemi, bierze tedy w rachubę atmosferę, hydrosferę i litosferę, co decyduje o jej dalszym podziale wewnętrznym na klimatolo-gję, hydrografję (z potamologją, limnolo-gją, oceanografją, glacjologją) oraz morfo-logję. Biogeografja rozpada się na geografję roślin i geografję zwierząt, widzących swe zadanie w analizie przyrodniczego

1    antropogeograficznego uwarunkowania rozmieszczenia świata organicznego. An-tropogeografja zajmuje się człowiekiem. Geografja osadnictwa bada budownictwo i jego formy, geografja kultury — przejawy życia duchowego (język, wyznanie i t. d.), geografja gospodarcza — rozmieszczenie i uwarunkowanie procesów i zjawisk gospodarczych, geografja komunikacji — problemy transportowe, geografja po-