Magazyn670

66 Kozy Nr. 51

w międzyczasie wymię kozy w specjalnie sporządzonych workowatych ochraniaczach, które się zawiesza kozie. Bywa wreszcie i tak, że koźlęta pozostawia się przy kozie, której wymię pozostaje w ochraniaczu, koźlęta zaś wypaja się sztucznie.

Niezależnie od stosowanego systemu należy pozwolić koźlętom wykorzystać pierwsze mleko matczyne, tak zwaną siarę, gdyż ta wpływa dodatnio na noworodki, oczyszczając jelita tychże od mas kałowych.

Koźlę rasy alpejskiej po urodzeniu powinno ważyć ^w.^a.^ga h^roz" około 4 kg, gdy zaś waży mniej mż 3 kg, nie warto go woj koz ąt. _cj_lowa^ Według P. Bariauda, znanego francuskiego hodowcy kóz, dopiero przy wadze koźlęcia ponad 3,5 kg warto zająć się jego wychowem. Należy mieć na uwadze, że koziołki przychodzą na świat cięższe od kózek. Pożądana waga wynosić winna co najmniej 4,5 kg.

Gdy koźlę jest dobrze żywione i rozwija się normalnie w przeciągu pierwszych sześciu tygodni, przybywa na wadze tygodniowo od 1000 do 1200 g, w ciągu następnych 6 tygodni od 800 g do 1000 g i wreszcie od 12 do 16 tygodni średnio — 750 g tygodniowo. Koźlę rasy alpejskiej w wieku czteromiesięcznym powinno ważyć przynajmniej 18 kg.

W pierwszych chwilach po wykocie koźlęta bywają Pielęgno- _słabe i powinny być pozostawione w spokoju przy mat-naTodzonych. ^{ce a}^^>0 też należy je przenieść do ciepłej suchej stajenki i ułożyć na miękkiej podściółce. Niebawem koźlęta poczynają próbować swoich sił, wstają, pobekują, szukają strzy-ków matki, gdy są pozostawione przy niej.

Przy wychowie naturalnym hodowca ma zazwyczaj Pojenie    mniej kłopotu z wypajaniem koźląt, niż przy wychowie

^{oz ąt}'    sztucznym. W tym ostatnim wypadku należy przestrze

gać, aby mleko podawane koźlętom było czysto wydojone i przy pojeniu miało temperaturę letnią. Nie należy na raz dawać mleka za wiele, natomiast korzystniej wypada poić częściej. Początkowo pojenie koźląt odbywa się co 2 — 3 godziny, ogółem około 6 razy dziennie, a po 10 dniach już tylko 4 Paz.y dziennie: o godz. 6 rano, o 10-tej, 14-ej, wreszcie ostatni raz o godz. 18-tej.

Ilość podawanego mleka waha się od 1/8 do 1/4 litra jednorazowo. Im gorliwiej i żarłoczniej pije koźlę, tym większą można mieć nadzieję co do jego rozwoju w przyszłości. W każdym razie w ciągu pierwszych 6 tygodni koźlę wypije przeciętnie około 100 litrów

mleka.

Poidła zastępujące mleko.

Począwszy od sześciu tygodni można część mleka pełnotłustego zastąpić mlekiem odtłuszczonym, dodając w zamian mączkę rybią. System ten jest stosowany we Francji i w "Niemczech z dobrym wynikiem.

Zamiast dodatku mleka odtłuszczonego, niektórzy dodają przegotowaną wodę z domieszką mączki rybiej lub wywaru z siemienia lnianego. Przy stosowaniu mączki rybiej daje się: w okresie od 6