Magazyn621

Nr. 51 Zarys anatomiczne) - fizjologiczny kozy 11

Wyjątek w tym względzie może stanowić wypadek, * gdy omawiane wyrostki powstały, jako cecha sprzężona przy selekcjonowaniu kóz w kierunku zwiększenia wydajności.

Skóra kóz jest pokryta uwłśsieniem, składającym się z delikatnego wełnistego podszycia oraz grubego wło- Uwłosienie. śa rdzeniowego. Stosunek włosa bezrdzeniówego do włosa szerstnego - rdzeniowego ulega wahaniom i jest uzależniony od rasy, doboru itp. Niektóre rasy kóz, a zwłaszcza kozy angorskie i kaszmirskie, odznaczają się uwłosieniem bardzo obfitym i wehr-stym, częściowo karbikowanym. Większość kóz natomiast posiada włos gruby i dość krótki, który występuje obficiej i bywa dłuższy na grzbiecie i nogach. Dość ruchliwy, zadarty, krótki ogon kozy bywa owłosiony tylko od strony wierzchniej.

Zasługuje również na uwagę charakterystyczny dla kóz pęk długich włosów rdzeniowych pod dolną szczęką, tworzący brodę. Upiększenie to występuje obficie u capów; niektóre rasy kóz nie posiadają go jednak wcale.

Umaszczenie kóz bywa różne; przeważa maść dzika, która występuje w różnych odcieniach w zależności od Maść. natężenie, odpowiednich pigmentów. Odmiany o umasz- \ czeniu białym i łaciatym są wśród kóz również liczne, a zwłaszcza pierwsze pieczołowicie pielęgnowane w hodowli.

2. PSYCHIKA KOZY.

Koza to zwierzę pełne życia i ruchliwości. W porównaniu ż oWcą cechuje ją większa „inteligencja”. Z na- Usposobienie tury swej jest to wesołe i ciekawe stworzenie — kóz. wszędzie zajrzy, wszędzie się dostanie, a przy tym jest zawsze skłonna do przeróżnych figlów, zwłaszcza w młodszym wieku. Zwierzęta te posiadają doskonale rozwinięty zmysł orientacyjny, dzięki czemu służą niejednokrotnie jako przywódcy stad owiec, jak to się niejednoKrotnie widzi w górach Hiszpanii, na Bałkanach, w Algerii i innych. W krajach południowych na każdym kroku niemal turysta spotyka stada tych zwierząt,' które lubią żyć gromadnie i chętnie towarzyszą człowiekowi. Nieraz też się widzi, jak kozy biegają za swym chlebodawcą, jak psy.

Koza nie zna zawrotów głowy, gdy wykonywa karkołomne skoki na wyniosłościach. Największą, zda się, przyjemnością tych zwierząt jest łażenie po zwałach kamieni, murach, schodach, a nawet dachach.

Znana jest przekorność kóz. Przysłowiowy „uparty kozioł” — to określenie powstałe w drodze obserwacji charakteru kóz. Istotnie będąc z natury upartą, przekorną, a przy tym nieraz i uprzykszo-ną, koza daje się wszelako z łatwością powodować nawet dziecku, gdy nie doznała odeń krzywdy.

2