Nr. 51
Użytkowanie kóz
87
Przeciwnicy chowu kóz zazwyczaj twierdzą, iż mleko kozy ma specyficzny smak i skutkiem tego nie wytrzy- ^Jeko mu je porównania z mlekiem krowy. Tymczasem miłośnicy kóz wiedzą doskonale, iż „kozi zapach” tego mleka pochodzi zazwyczaj od czynników natury zewnętrznej: jest on bowiem najczęściej rezultatem brudnego dojenia lub utrzymywania kóz na nawozie w stajenkach, pozbawionych wentylacji lub w sąsiedztwie z capami.
Koza czysto wydojona, dobrze utrzymana i odpowiednio żywiona daje doskonałe mleko, pozbawione jakiegokolwiek bądź nieprzyjemnego zapachu i odznaczające się bardzo dobrym smakiem .
Pod względem składu chemicznego mleko kozie nie ustępuje krowiemu, natomiast jest łatwiej strawne. Sernik mleka koziego ścina się drobniej, niż sernik mleka krowiego, a tłuszcz łatwej się emulguje. Skutkiem tego organizm dziecka oraz ludzi osłabionych łatwiej trawi mleko kozie niż krowie, toteż wr wypadkach sztucznego żywienia niemowląt lekarze zalecają często mleko kozie, jako najlepszy surogat mleka kobiety.
Skład chemiczny mleka koziego w porównaniu z mlekiem krowim i ludzkim jest następujący:
Wody % |
Substancji suchej % |
Ogólna ilość białka % |
Tłuszczu % |
Cukru mlekowego % |
3* 'o CO |
Ciężar gatunkowy przy 15° C. | |
Mleko kobiece . . |
87,58 • |
12,42 |
2,01 |
3,74 |
6,37 |
0,30 |
1,0298 |
Mleko kozie . . . |
86,88 |
13,12 |
3,76 |
4,07 |
4,44 |
0,85 |
1,0329 |
Mleko krowie . . |
87,27 |
12,73 |
3,39 |
3,68 |
4,94 |
0,72 |
1.0313 |
Skład chemiczny soli mineralnych wr mleku:
O n W |
O CO fc |
O CO |
O U s |
O co V fc |
O co |
1 |
5 | |
Mleko kobiece . . . |
33,78 |
9,16 |
16,64 |
2,16 |
0,25 |
1,89 |
22,74 |
18,38 |
Mleko kozie .... |
23,8 |
4,5 |
27,1 |
2,08 |
— |
0,8 |
15,2 |
6,2 |
Mleko krowie . . . |
25,71 |
11,92 |
24,68 |
2,63 |
0,31 |
1,26 |
21,57 |
16,38 |
Prof. Pusch twierdzi, iż liczne doświadczenia, poczynione nad żywieniem i mlecznością kóz w instytucie weterynarii w Dreźnie, wskazują, iż wydajność kozy zależy od indywidualnej własności zwierzę