Nr. 51 Żywienie kóz 77
b) PASZE TREŚCIWE.
Pasza treściwa jest niezbędnym dodatkiem do karmy objętościowej i bez niej trudno by doprowadzić kozy do Jęczmień wysokiej wydajności. Wysokomleczne kozy alpejskie, 1 owies‘ a w szczególności rasy południowe, otrzymują duże dawki paszy treściwej. W racjach dziennych olbrzymią rolę odgrywają tam: bobik, chleb świętojański, kukurydza itd.
W naszym kraju najodpowiedniejszy dla kóz jest owies i jęczmień. Niektórzy hodowcy kóz twierdzą, iż nie należy dawać kozom owsa, ten bowiem ma wywierać zły wpływ na trawienie i mleczność. Jest to przesąd bardzo rozpowszechniony; tymczasem osobiście sprawdziłem wielokrotnie, iż kozy jedzą owies bardzo chętnie i wpływ tego pokarmu jest bardzo dodatni. Oczywiście nie należy podawać go zbyt wiele, ale 200 — 250 gram dziennie jest bardzo wskazane. W okresie zwiększonej mleczności ilość ta może być podniesiona do 400 g. Niemieccy hodowcy latem dają swym kozom prócz pastwiska 400 g owsa dziennie, zimą, prócz siana i okopowych, również 400 g owsa. O ile można mieć jakieś wątpliwości co do racjonalności zadawania kozom owsa, o tyle cap rozpłodowy bez wątpienia najlepiej wykonywa swą rolę przy żywieniu owsem.
Owies można dawać kozom w całości lub gnieciony, natomiast gorzej jedzą one mąkę owsianą, dlatego najczęściej używają jej jako osypki do sieczki lub okopowizny. Nadto mąka owsiana używana jest i do poidła. Jęczmień i ewentualnie mąka jęczmienna odgrywa tę samą rolę, co i owies.
Chleb
razowy.
Kozy bardzo lubią chleb, niektórzy przeto hodowcy dają swym zwierzętom chleb razowy (około 300 — 400 g dziennie). Przy braku apetytu u kóz, po wykocie, w okresie parowania — podają kozom i capom skórki chleba, posypane solą.
Bardzo dużą rolę przy żywieniu kóz odgrywają otręby, w szczególności pszenne, które zwierzęta te bardzo chętnie jedzą. Dzienna dawka otrąb wynosi od 250 do 500 g, w zależności od wielkości i wydajności kozy; najlepiej zadawać je jako osypkę.
Nasiona
oleiste.
makuchy,
żołędzie.
Ziarna oleiste i kuchy wywierają doskonały wpływ na zdrowie i mleczność kóz. Zadawać je najlepiej w stanie rozparzonym, jako domieszkę do sieczki lub dodatek do poidła.
Kozy bardzo lubią żołędzie, więc w miejscowościach, obfitujących w lasy dębowe, można zrobić zapas tychże dla kóz. W takich warunkach żywienie kóz bardzo tanio kosztuje.
Mączka
mięsna.
Można również stosować mączki mięsne i rybie jako wysokobiałkową paszę treściwą dla kóz. Pasze te winny być wysokiego gatunku, aby nie spowodowały zatrucia.