Magazyn665

Nr 51 Rozpłód kóz fil

nie nazbyt długie. Dobre wymię po wydojeniu widocznie się podkurcza ku górze, lecz nie obwisa. Wymię wydłużone przeszkadza kozie przy chodzeniu i narażone bywa na uszkodzenia.

Kózki z wiosennych wykotów mają przewagę przy wyborze, jako zazwyczaj lepiej odchowane. Za właś- Wiek. ciwy wiek kozy do pokrycia należy uważać 10 -— 12 miesięcy.

4. PARKOT I POKRYWANIE KÓZ.

Zazwyczaj popęd płciowy zjawia się u młodych kózek już w ósmym miesiącu życia, a nawet nieraz i wcze- Parkot kóz. śniej. Niektórzy hodowcy kóz uważają za niewskazane dopuszczanie capa do tak młodych kózek, natomiast inni znów twierdzą, że wczesne pokrycia nie są szkodliwe, a ze względów gospodarskich nawet wielce praktyczne. Wynika to z tej przyczyny, że większość kózek pozostawia się do chowu z wykotów wiosennych (wczesnych). Kózki takie, będąc dopuszczone do capa w miesiącach jesiennych, dają na wiosnę potomstwo i dzięki pastwisku dają więcej mleka. O ile izaś w jesieni nie nastąpiło pokrycie kozy, trzeba ją pozostawić jałową do wiosny.. W tym czasie będzie miała już więcej niż rok, a więc rozwój jej będzie pewniejszy.

U kóz dzikich popęd płciowy objawia się raz do roku, mniej więcej w listopadzie. Kozy domowe mogą być natomiast, stanowione w różnych porach roku, głównie zaś w miesiącach jesiennych i wiosennych. Zwykle parkot u kóz w jesieni trwa dłużej, to znaczy wypada w ciągu dwóch-trzech miesięcy. Najodpowiedniejszy czas do stanowienia kóz w jesieni są miesiące — październik i listopad. i

Datowanie się kozy uważny hodowca z łatwością zauważy. W czasie tym koza bywa niespokojna, często pobekuje, wyciąga się, porusza często ogonkiem, oskakuje inne kozy, zdradza chęć do ucieczki ze stajenki, traci apetyt, zewnętrzne części organów rodnych ma obrzmiałe. Gdy pbgładzimy taką kozę po grzbiecie —- zazwyczaj przykuca, co jest oznaką, że chce ona przyjąć capa.

Popęd płciowy trwa zwykle dwa do trzech dni; niezaspokojony wraca po 14—20 dniach. Kozy stare latują się zazwyczaj w dwa tygodnie po okoceniu się. Wypada to przeważnie na wiosnę. Gdy w tym terminie nie zostaną odstanowione, parkot będzie miał miejsce dopiero jesienią. Na ogół w jesieni kozy przeważnie się latują intensywniej niż wiosną. Capy również w jesieni lepiej kryją niż wiosną.

Często się zdarza, że koza, zwłaszcza stara, nie odstanowiona jesienią pozostaje jałową aż do przyszłej jesieni. Natomiast młode kózki, które nie były odstanowione jesienią, wiosną łatwo dopuszczają capa.

POLSKA YMCA.

BIBLIOTEKA JfertCA CLSKIEGO