Magazyn683

Nr. 51 Żywienie kóz 79

Przy żywieniu alkierzowym (p. niżej) koza mleczna otrzymuje dziennie (w Szwajcarii):

a)    trawy    2 —• 3 kg

b)    siana    około — 1000 g

c) gniecionego owsa    •— 200 „

Zazwyczaj koza otrzymuje swą rację bytową z ewentualnym dodatkiem mlekotwórczym w zależności od jej wydajności. Dodatek składa się z paszy treściwej.

Ten dodatek mlekotwórczy zestawiają producenci kóz rozmaicie. Oto jeden z przykładów, dający dobre wyniki:

20 kg śruty zbożowej, 15 kg mielonego kuchu, 10 kg otrąb pszennych, 1 kg kredy szlamowanej oraz garść soli kuchennej miesza się dokładnie i mieszanki tej daje się po 100 g na każdy litr mleka. Prócz mieszanki tej koza otrzymuje 2 — 3 kg okopowizny (zimą) lub trawę, względnie pastwisko (latem) oraz około 0,5 kg siana w obu wypadkach.

Ponieważ wśród pasz siano jest karmą zasadniczą i konieczną dla prawidłowego trawienia przeżuwacza, przeto przy obliczaniu paszy dla kóz należy przede wszystkim o tym pomyśleć. I. Ulrych twierdzi, iż dzienna porcja siana dla kozy powinna równać się ¹/₃₀ części żywej wagi, czyli że miesięcznie koza zjada tyle siana, ile sama waży. Wychodząc z tego na ogół praktycznego założenia, z łatwością obliczymy sobie potrzebną ilość siana dla kozy na rok. Inne pasze obliczyć również łatwo, wychodząc z wyżej przytoczonych norm.

Przy obliczaniu zapasów karmy dla kozy należy przewidzieć, że poza pastwiskiem potrzeba na rok przeciętnie:

450 kg siana 150 „ paszy treściwej 550 „ okopowizny 200 „ ściółki

O ile koza nie korzysta z pastwiska, do tego dojdzie zielsko i trawa.

Nadto trzeba przewidzieć sól i kredę.

Pamiętać musimy, że kozy lubią rozmaitość w żywieniu. Jednostajna, choćby najlepsza i najpożywniejsza pasza prędko się im sprzykrzy: tracą one apetyt i w rezultacie zmniejszają udoje. Dlatego też nieraz się widzi, jak koza przebiera w jedzeniu i ustawicznie domaga się o nowy kąsek.

3. SYSTEMY ŻYWIENIA.

Właściwie są dwa sposoby żywienia kóz, uzależnione od systemów chowu, mianowicie: 1) żywienie pastwiskowe i 2) żywienie alkierzowe. Jak jeden tak i drugi system ma swoich zwolenników jak i przeciwników.

Ze względu na szczególniej duży temperament kozy, jej pociąg do ustawicznego przebywania w stadzie i korzystania z nieogra-