NDIGCZAS0034762567

Kronika 249

Stawiając sobie inne jeszcze cele, rozpraszałoby tylko towarz. B. P. energję swoją i szkodziłoby temu celowi, od którego wzięło swą nazwę. Tyle dla wytłumaczenia ewolucji, która od licznych celów „Czytelni Zakopiańskiej", doprowadziła do jedynego celu obecnej B. P. w Zakopanem.

Teraz już tylko o samym księgozbiorze.

Skład jego ma niewątpliwie cechy pewnej przypadkowości, co wynika jużto ze sposobu jego powstania, jużto ze stałego braku środków, gnębiącego wszystkie zarządy od chwili zawiązania się towarzystwa, a wreszcie z konieczności liczenia się z żądaniami abonentów, od których pobierane opłaty są jedynem stałem źródłem dochodów B. P. Dopóki B. nie uzyska funduszów któreby ją niezależną uczyniły od abonentów, dział naukowy stale, w większej lub mniejszej mierze upośledzony będzie na korzyść beletrystyki, której poszukuje większość czytelników.

Nie jest winą kierowników B. dysproporcja w wyposażeniu różnych jej działów, w stosunkowym bogactwie jednych, a zbytniem ubóstwie innych, i ci, którzyby skłonni byli poddać księgozbiór nasz ostrej krytycznej ocenie na uwadze mieć winni nie już szczupłość, lecz rzeczywistą minimalność środków materjalnych, jakimi rozporządzali jego twórcy i zamiast wytykać to, czego nie dostaje, ocenićby raczej winni to, co jest.

księgozbioru tworzą dzieła naukowe, V-; beletrystyka. Z działów naukowych najzasobniejszy jest dział historji polskiej, wzbogacony w r. 1921    1500 dziełami po

znanym historyku śp., Ern. Świeżawskiem, ofiarowanemi Bibljotece naszej przez jego małżonkę.

Dzięki temu darowi służyć może Bibljoteka nasza przynajmniej w zakresie tego działu, nawet zawodowym badaczom naszych dziejów. Jest to opinja kilku historyków, którzy tę Bibljotekę zwiedzali. Z pośród innych działów nieźle zaopatrzony jest dział historji, literatury i krytyki literackiej oraz dział polityczno - społeczny, zawierający mnóstwo druków, które dziś już są rzadkością.

Wcale pokaźny jest zbiór dzieł polskich z pierwszej połowy zeszłego wieku, wśród nich sporo jest wydawnictw emigracyjnych. Posiada też B. druki polskie z dawnych wieków, od XVI. począwszy, między nimi Postyllę x. Wujka, Dzieje papieży przekładu x. Skargi, Kazania x. Birkowskiego, Starowolskiego, wspaniałe wydanie lipskie Długosza z r. 1712 i wiele innych. Nadmienić tu jeszcze należy, że w B. znajduje się znaczna liczba dzieł w obcych językach, vrfęc: w łacińskim, francuskim, angielskim* niemieckim i rosyjskim.

Zarząd obecny wierzy niezłomnie, że wcześniej czy później, wartość i znaczenie B. zdobędzie sobie należyte zrozumienie, a rozwijające się coraz szybciej Zakopane, dla którego jest ona nieodzowną, dostarczy jej środków, które jej byt i rozwój ugruntują tak, by chlubą się stała tego nowego Zakopanego i by wszelkim wymaganiom zadość uczynić mogła. Dlategoto Zarząd obecny B. widzi ideał swych dążeń w jej uniwersalności, w tern, by wszystkim służyć mogła i wszystkiem, czegoby tylko we wszelkich dziedzinach wiedzy zapragnąć mogli. O ile więc środki pozwalają, wzbogaca się wszystkie działy równomiernie. Wyjątkiem jest oczywiście żywicielka B., belletry-styka, a musi być w obecnych warunkach zasilona najobficiej.

W zamieszczonem poniżej zestawieniu podajemy garść dat, obrazujących rozwój Bibljoteki. Nie wchodząc w szczegóły, podajemy tylko liczby ogólne.

Z początkiem r. 1900 liczyła bibl. tomów dwieście kilkadziesiąt, w r. 1902 wzrosła już ta liczba do 2.000.