page0063

—    59

veto stanowczego przeciwko słowom natchnionym Ewangieli-stów: św. Mateusza i św. Jana. Prorok z Patmos pisze: »I widziałem, gdy otworzył szóstą pieczęć, a oto stało się wielkie trzęsienie ziemi, i słońce stało się czarne, jako wór włosiany, i księżyc wszystek stał się jako krew. A gwiazdy z nieba upadły na ziemię jako drzewo figowe zrzuca niedojrzałe figi swoje, gdy od wiatru wielkiego bywa zatrzęsione. A niebo odstąpiło jako księgi zwinione, a wszelka góra i wyspy z swoich miejsc są poruszone« (Apokal. VI. 12—14).

Sw Piotr w podobny sposób się wyraża: »A dzień Pański przyjdzie jako złodziej, w którym niebiosa z wielkim szumem przeminą, a żywioły od gorąca rozprószą się, a ziemia i dzieła, które na niej są, popalone będą« (II List. III. 10).

Na taki horoskop nie chcą się zgodzić zwolennicy wieczności świata. Karol du Ptel^!) utrzymuje, że gdy słońca się wypalą, zaczną się zbliżać ku sobie, a z ich zderzenia powstanie nowa mgławica, z której nowe wyłonią się światy. Jednak du Prel nie podał żadnej racyi, dla której słońca wypalone mają się zbliżać do siebie, a nawet na siebie spadać. Czyż prawo Newtona stosuje się tylko do ciał świecących, a ciała ciemne już mu nie podlegają? Lecz nawet gdyby owe ciała wypalone i nieświecące miały rzeczywiście spaść na siebie, to zanikanie i tworzenie się nowych światów wobec tego, cośmy poprzednio już powiedzieli o naturze ciepła i o możności jego zamiany na pracę mechaniczną, nie mogłoby się powtarzać w nieskończoność.

W. Siemens wskazuje inny środek zaradczy przeciw ustaniu wszelkiego ruchu we wszechświecie²). Twierdzi on, że przestrzenie międzyplanetarne nie są puste, lecz wypełnione gazami, jak wodor, węgiel, tlen, azot, kwas węglowy, i to o gęstości ^V<y ^nasze.j atmosfery. Pod wpływem rotacyi słońca gazy owe muszą wirować w płaszczyźnie równika, skąd znów siła odśrodkowa słońca odpędza je stale, w zamian zaś za nie

’) Du Prel: Der Kampf ums Dąsem am Himmel. Leipzig 1876, str. 217.

Tegoż: Die Planetenbewohner. Leipzig 1880.

Por. także Chwolson: Hegel. Haeckel, Kossuth und das zwolfte Gebot. Braunschweig, 1906, str. 61 nastp.

*) Por. Braun: Uber Kosmogonie j. w. str. 363 nastp.

http://rcin.org.pl