page0017

- a -

reguł, jakich wychowawca przestrzegać winien w osiągnięciu celu wychowawczego. Syslematycznem jest przedstawienie, gdy prawa i reguły nielylko według zewnętrznych znamion są uporządkowane, lecz także według stosunków, jakie zachodzą między zasadą a następstwem, przyczyną a skutkiem, logicznie więc są między sobą spojone i połączone w jednolitą całość (system).

3. Pedagogia rozpada się na ogólną i szczególną część. Pierwsza omawia zasadnicze prawdy, które działalności wychowawczej wskazują drogę; dlatego też nazywa się fundamentalną pedagogią. Zadaniem jej przedewszystkiem jest dokładnie określić pojęcie wychowania, następnie konieczność, możliwość i zakres, dalej omówić tegoż znaczenie, środki i metodę, a ostatecznie czynniki wychowawczo jako takie i we wzajemnym stosunku do siebie.

Specyalna pedagogia czyli nauka wychowania określa czynność wychowawczą odnośnie do przedmiotu wychowania t. j. dziecka i to tak ze względu na jego cielesną jak i duchową stronę, jakoteż ze względu na pojedyncze osobliwsze znaczenie mające indywidualne przeznaczenia.

2. Źródłu pedagogii.

1. Jak właśnie nadmieniliśmy, ma też pedagogia swoje źródła, z których czerpie zasady i idey. Jako pierwsze źródło musimy przyjąć antropologię, tj. naukę o człowieku. Do wychowania jest niezbędnie potrzebną znajomość natury człowieka. Somatologia, t. j. nauka o ciele człowieka, poucza nas o rozmaitych organach cielesnego życia, o ich czynności i znaczeniu samych w sobie i ich wzajemnym stosunku, oraz odnośnie do całego organizmu. Psychologia poucza nas o rozmaitych siłach i czynnościach duszy samych w sobie i we wzajemnym stosunku, o ich istocie i ich stosunku do ciała. Pilne studyum tych dwóch gałęzi antropologii, usposabia wychowawcę do zgodnej z naturą działalności, a jego czynność pedagogiczną ugruntowuje. Bez nich jest zupełnie niemożliwą rozsądna i świadoma celu praca wychowawcza; wyradza się w eksperymentowanie bez planu i sprowadza nieraz na największe manowce.

http://rcin.org.pl