page0157

NAZWISKA

Stanoch, Stanek). Od XVI w. obok starych struktur z sufiksami posiadającymi spółgłoskę -sz- występować zaczęły sufiksy ze spółgłoską -Ś-, np. Staś. Związane to było ze stwardnieniem pierwotnie miękkiej spółgłoski -sz-. Wprowadzony wariant ze spółgłoską -ś- podtrzymywał nadal charakter spieszczenia tych imion, gdyż miękkość była jednym z elementów spieszczenia. Formacje z sufiksami ze spółgłoską -k-, a także -c-, typu Stanek, Stańko, Stanik, Stanak, Stanieć, były imionami zdrobniałymi, często określały osobę młode, małe. Popularne były też struktury z sufiksami posiadającymi -/-, -n-, -m-, typu Staniel, Stanoń, Stanim. Rzadkie były natomiast formacje z sufiksami o elementach spółgłoskowych -b-,    -g-, -j-, -r-,-t-, -w- oraz grupy spółgłoskowe -st-. W życiu

codziennym jedne struktury imion skróconych używane były częściej, drugie rzadziej. Stan ten odzwierciedlają również nazwiska.

Na częstotliwość użycia formacji sufiksalnych można patrzeć też od strony podstawy i łatwo wtedy można zauważyć, że jedne z podstaw mają wiele form pochodnych, inne mają ich mało. Uzależnione to było w dużym stopniu od popularności tej podstawy, np. od imienia fan jest dużo form pochodnych, natomiast od imienia Augustyn mało. Dla ilustracji warto zestawić formacje sufiksalne pochodne od imienia fan: Jania, Janio, Jani; Jan-ach, Jan-ich, Jan-och, Jan-ocha, Jan-uch, Jani-uch, Jan-asz, Jan-esz, Jani-esz, Jani-sz, Jan-osz, Jan-osza, Jan-usz, Jan-usza, Jan-sz, Jan-sza, Jan-szo, Jan-as, Jan-os, Jan-us, Jan-sa, Jan-oś, Jan-ak, Jan-ek, Jan-k, Jan-ka, Jan-ko, Jan-ik, Jani-ak, Jani-ek, Jani-uk, Jan-yk, Jan-acz, Jan-cz, Jan-cza, Jan-czo, Jan-czy, fan-c, Jan-ca, Jan-cy, Jani-ec, Jan-ec, Jan-owiec, Jan-ica, Jan-ic, Jan-icz, Jan-owicz, Jani-owicz, Jani-ewicz, Jan-eta, Jan-ot, Jan-ota, Jan-ta, Jań-ta; Jan-yst; Jan-el, Jani-el, Jan-ul, Jan-ula; Jan-da, Jan-do, Jan-dy, Jan-dzie; fan-ega, Jan-iga, Jan-yga; Jan-er, Jani-er, Jan-or, Jan-ur, Jan-ura; Jan-awa, Jan-ów, Jani-ów; Jan-eba. Od imion skróconych posiadających już jakiś sufiks prosty mogły być tworzone następne imiona z dodatkowymi sufiksami. Tworzyły się całe ciągi derywacyjne. Można to obserwować posługując się znów nazwiskami pochodnymi od imienia Jan: Janach-owski, Januch-owski, Januch-ta, Janasz-ak, Janasz-ek, Janasz--ewski, Janasz-ka, Janisz-ek, Janisz-ewicz, Janisz-owic, Janosz-ek, Janosz-ka, Janosz-owicz, Jansz-ak, fansz-ko, Janusz-ak, Janusz-ek, Janusz-ewicz, Januszka, Janusz-ko, Janusz-owicz, Janusz-yk, Janusz-yński, Janysz-ek, Janysz-ka, Janas-ek, Janas-ik, Janisi-ewicz, Janosi-ak, Janos-ik, Janos-ka, Janusi-ewicz, Janus-ik, Janys-ka, Janaki-ewicz, Janak-owski, Janiak-owski, Janik-owic, Ja-nik-ów, Janik-ula, Jani-esza, Janki-ewicz, Jank-in, Jank-isz, Jank-osz, Jank-oś, Jank-owiak, Jank-owicz, Jank-owiec, Jank-ów, Jank-ula, Jank-usz, Januk-

153