page0200

190 9. DfĆKST^lŃ.

oryginalne, rozwiązywania kongruencyj opiera Wroński na własnościach znanych już nam z funkcyj alef. Wzorów zasadniczych nie dowodzi wprawdzie, stawiając je jako zagadkę dla czytelnika, ale za to szeroko na wielu przykładach wskazuje ich zastosowanie ²).

Po Teoryi liczb znowu obszernie opisuje metodę tak zwaną „pier-wszorzędną“, podającą sposoby oznaczania „natury^u funkcyj określonych za pomocą różniczek albo za pomocą równań różniczkowych. I ta metoda jest oryginalnym pomysłem Wrońskiego; mniej nas zadawala jej przedstawienie rozwlekłe i w wykonaniu wymagające wielu rachunków ³). Zastosowanie tej metody i rozmaite uwagi odnoszące się do filozofii technii kończą tę część tomu.

„Dopełnienie do reformy matematyki^u zawiera szereg ciekawych uwag historycznych i faktycznych o teoryi ułamków ciągłych i szeregów, oraz wyjątek z mechaniki niebieskiej, rozwijający niektóre pomysły z „ Prolegomenów^u, odnoszące się do teoryi trzech ciał. Mowa tu mianowicie o sposobie obliczania sił „technicznych ^u, o teoryi księżyca i t. d., lecz nie w jednym ciągu, bo w przerwach między roz-maitemi ustępami tej pracy mówi Wroński o wielu innych przedmio-miotach: o całkowaniu równań różniczkowych, o funkcyach trygonometrycznych rzędów wyższych, o obliczaniu całek. Utrzymuje, że w swoich wzorach z mechaniki niebieskiej dał podstawę do tych obliczeń, przy pomocy których Leverrier mógł dojść do sławnego odkrycia nowej planety. Nie znaleźliśmy ani u Yvona Villarceau, ani u Ch. Lagrange’a, którzy zajmowali się badaniem wzorów z mechaniki niebieskiej Wrońskiego, potwierdzenia tego przypuszczenia ⁴).

W końcu tomu I-go znajduje się dodatek, odnoszący się do reformy dróg żelaznych i lokomocyi ziemskiej; jest to druk rękopisu, jaki Wroński w tym czasie złożył p. Villiers du Terrage w rozprawie, opisanej przez nas w rozdziale poprzednim.

Tom Il-gi „Reformy wiedzy ludzkiej “ poświęcony jest reformie filozofii i składa się z trzech części i „ Suplementu^u. Część pierwsza zawiera list, adresowany dnia 14 czerwca 1846, t. j. dnia otwarcia Con-clave, do przyszłego papieża, następcy Grzegorza XVI, wraz z znanym nam już z treści listem do papieża Leona XII, tu w całości wydrukowanym. Część druga zajmuje się samą reformą filozofii. Na wstępie znajdujemy następujące określenie „dydaktyczne^a absolutu: „Absolut — to zagadnienie zasadnicze człowieka; to zasada pierwsza, zawierająca w sobie samej przyczynę (powód) swego bytu, t. j. warunek własnej rzeczywistości, a która tym sposobem istnieje sama przez się; zasada, która przez to właśnie zawiera w sobie warunek rzeczywistości wszechświata^ Jako taki, absolut ma cechy następujące: 1) największą rze-

http://rcin.org.pl