page0243

935

Roman Mścisławowlcz — Romancero

regskiemi książęty, którzy się z pod nieznośnej dla siebie opieki tetaz uwolnili. Dynastyja jego w Haliczu utrzymać się nie mogła aż po wielkich bojach i cier-p.eniach, gdyż naród po ojcu sądził o synach i władzy ich nad sobą uznawać nie chciał.    JuL B.

Roman (Tomasz), norbertanin, żyjący w drugiej połowie XVI i pierwszych latach XVII wieku, wydał z druku Katalog albo Summaryjusz żywotów świętych zakonu premonstrateńskiego (Kraków: 1615, w 4-ce). W dziele tern autor w czterowierszowych zwrotkach zawarł dzieje zakonników norbertań-skich, najsławniejszych ich fundatorów, między tymi i polskich dobrodziejów i t. . Podobnyż ogłosił i zakonnic, pod tytułem: Katalog świętych panien zakonu premonstrateńskiego (tamże, 1615, w 4-ce).    F. M. S.

Romana (święta), panna, od świętego Sylwestra papieża, ochrzczona, w jamach skalistych i jaskiniach żywot niebieski wiodła i cudami słynęła. Pamiątka ,ej szczególniej oocltodzoną jest w Tudercie (Todi). Kościół święci pamiątkę ś. Romany w d. 93 Lutego.

Romana (Piotr Caro y Sylva, markiz de), generał, urodzony r. 1770 na wyspie Majorce, był siostrzeńcem generała Ventura Caro, uczył się na uniwersytecie w Lipsku, gdzie się obeznał z literaturą klassyczną, poczem wrócił do Hiszpanii i wszedł do wojska. Walczył już w r. 1793, poczem podróżował po Europie. W r. 1807 dowodził korpusem hiszpańskim z 15,000 ludzi złożonym, który Napoleon do Niemiec wyprawił. Pod głównem dowództwem Ber-nadotte’go, któremu oświadczył uległość swą względem króla Józefa, odkomenderowany został do zajęcia duńskiej wyspy Fijonii. Korzystając z położenia swego, wszedł w tajemną zmowę z dowódzcą siły morskiej angielskiej i w d, 17—90 Sierpnia 1808 r. na okrętach angielskich przewieziony został wraz z wojskiem z Nyborg’a i Svendborga do Koruny w Hiszpanii. Odtąd niezmordowanie występował w pole przeciw najezdcom swojej ojczyzny. Pierwszy, podał on myśl uzbrojenia chłopów i utworzenia oddziałów ochotn.-czych zwanych Guerillasami, by przy ich pomocy niepokoić wszystkie drogi kommunikacyjne i linije operacyjne Francuzów przecinać. Tym sposobem wielki mu się należy udział w wyswobodzeniu Hiszpanii od francuzkiego jarzma. Właśnie w chwili wyruszenia z Portugalii przeciw Francuzom w 1811 r. zmarł ze zbytniego, w skutek podjętych trudów, wycieńczenia w Cartaxo.

Romancero, tak się nazywa zbiór romansów, (księga romansów, śpiewów), które w Hiszpanii od połowy XVI wieku na jaw wyszły. Pierwiastkowo ogłaszano romanse w pismach ulotnych, a nigdy nie były one z Romancero w pismach powtarzane. Pierwszą właściwie księgą romansów była Silva de romancts, która najprzód pojawiła się 1550 r. w Saragossie, w dwóch po sobie idących częściach. Mała liczba romansów była już przedtem drukowana w Cancionero Castilla (1511). Silva takiego doznała przyjęcia, że w ciągu pięciu lat wyszły trzy jej wydania, z których ostatnie zwykle zwane Cancionero antwerpskie, (1550), jest najdokładniejsze i najbardziej znane. Jednocześnie z Silna, lecz po jego pierwszej części, ukazało się Cancionero de ro-mances (Antwerpija, 155) i w tym samym jeszcze roku doczekało się drugiego wydania. Innych zbiorów romansów dokonali Sepulveda (1551), Timoneda (1573), Linares (1573), Padilla (1583), Maldonado (1586) i Cueva (1587), ale składają się one głównie z romansów, ułożonych przez wydawców. Zamiar utworzenia księgi romansów czerpanych ze wszystkich źródeł, utworzył dzieło: Flor de varios y nueoos romances, którego 9 części od 1597—97 r. pojedynczo w różnych miejscach wyszły. I utworzono z małemi zmianami