page0409

POGRANICZE ZACHODNIE

3. Postępy germanizacji na Pomorzu Zachodnim

Według mapy Z. Kaczmarczyka, Przegląd Zachodni 9 (1953), nr 1-3, s. 24

obszarze Dolnych Łużyc (zob. dalej). Dopiero po przegranej bitwie z Tatarami pod Legnicą w 1241 r. akcja osadnictwa niemieckiego na Śląsku uległa intensyfikacji i trwała — z różnym natężeniem — aż do początku XX w. Koloniści niemieccy często mieszali się z ludnością miejscową, zdobywając najpierw przewagę w pasie przysudeckim. Podobnie jak na Pomorzu Zachodnim, przejmowali oni słowiańskie nazwy miejscowe, np. Opole (Opel 1222) — Oppeln, Koźle (Kosie 1104) — Cosel, *Giełczyce (Gelczicz 1300) — Geltendorf lip., w różny sposób adaptując je do fonetyki rodzimego dialektu (języka). Ponowna masowa kolonizacja niemiecka Śląska miała miejsce za Fryderyka Wielkiego (XVIII w.). Dialekty śląskie przed XX w. cofnęły się prawie po linię Odry. Napływ osadników niemieckich w całym pasie zachodnim ukazuje mapa 4.

Historycznie wydzielić można kilka okresów wzmożonej migracji osadników niemieckich: 1. X-XI w. — gdy na tereny Polski przybywało

405