278
peryjodyczny odpływ. A tak organy płciowe, co podczas dzieciństwa, najmniej miały życia, najwięcej go dostają za dojrzałości; często je budzi draźliwość, świerzbienie. Juz niepodrzędua jest wtedy ich rola, przeciwnie wywierają one wkrótce wyły w na cały skład zwierzęcy, zmieniają dźwięk głosu, wywijają włosy pod pachami, i na pagórku wstydliwym, przyczyniają się do rozkwitnie-nia wszystkich wdzięków młodój piękności; stąd pierś rozrasta się, brodawka się powiększa, czerwienieje, nabiera czułości w związku z organami macicy. W ogólności udoskonalają się zmysły, przychodzą do należytego kształtu członki; muszkuły krtani powiększają się i nadają pewny ton i moc głosowi i mowie. Stąd młode panny lubią śpiew i popisywanie się ze swym głosem; nie małym to bywa znakiem stanu orgauów matecznych, widzimy także że ptaki najpiękniej śpiewają w czasie swych miłostek.
Lecz kiedy siły żywotne skupią się, iż tak powiem , w organach płciowych u dziewcząt, równie jak u chłopców w pierwszej epoce ich dojrzałości, wtedy inne funkcyje ciała częstokroć na tern cierpią. Z trudnością odbywa się podówczas trawienie, potrzeba pokarmu mniej czuć się daje. Szczególniej dziewczęta doświadczają natenczas bólów i słabości żołądka, cierpią niestrawność z czego pochodzi bladość ich cery i osobliwsza słabość w której łakną częstokroć niezwyczajnych pokarmów. Większa część wybla-dłych dziewcząt połyka z upodobaniem sól, krędę, węgiel, albo lak, a nawet wiele rzeczy nie tylko nie mogących służyć ku pożywieniu, ale i szkodliwych zdrowiu. To skażenie smaku pochodzi z osłabienia żołądka i kanałów pokarmowych, gdyż główne siły żywotne zebrane są koło macicy (co się także spostrzega w pierwszych czasach brzemienności. Słabości te, jak wiadomo, leczą się środkami żołądkowemi i wzmacniającemi jak to chiną, gorzkiemi lekami, nie-dokwasami żelaza i t. d.
O WSTRZEMIĘŹLIWOŚCI PANIEŃSKIEJ, O MBWSTRZEM1ĘŹUW0ŚCI I JEJ SKUTKACH.
Tak więc stan panieński, zalecony ustawami naszego towarzystwa, jest stanem przy musu, przeciwnym popędowi natury, wcale