scandjvutmpb501

174

gni eżdzić się trzeba na drzewach (1). Bićdni mieszkańccy Nowej Hollandyi ledwo umieją złożyć kawałki kory i trzciny, z których stawiają budę tak niską i ciasną, ze czołgając się tylko na brzuchu dostać się do niej można, tak, iż u nas psy nierównie wygodniej śpią. Te budy gorsze są jeszcze od jaskiń i jam, które sobie kopią w ziemi Etyjopejczycy, i w których kryją się przed nieznośnemi upałami słońca; Grenlandczycy zaś umieją przynajmniej korzystać z ogromnych kości wielorybów, ze skór fok i innych zwierząt morskich , c lironią się pod te ogromne kadłuby zwierząt, z których mięso objedli.

Jeżeli niektóre nadmorskie ludy przepędzają część życia w czółnach i łódkach, co czyni wielu Malajczyków w swych prossac/t, a Chińczycy w swych krajowych łodziach, tedy inne koczujące ludy, przenoszą się z miejsca na miejsce ze swemi namiotami: lakierni były po wszystkie czasy dzieci Izmaela, czyli Beduini, Maurowie, żyjący pod nakryciem z pilśni wyrobionej z sierci wielbłądów, przenoszą je z sobą z okolicy w okolicę; lakierni są również błąkający się Mongołowie; wielu z nich żyje w nakrytych wozach, podobnie jak dawni Scytowie liamaxobici i dzisiejsi Talarzy nogajscy.

Ludy te, mnićj więcój barbarzyńskie, błąkające się, rzadko gdzie są liczne; u wielu dzikich ludów zdarza się widzićć wielkie szopy, w których żyje na gromadzie wiele rodzin, stanowiących gminę, składającą się czasami przeszło ze stu osób, nie okazując najmniejszej obawy co do mięszania się płci, nie słychać tam kłótni, ani sporów, nikt nie wspoini ani o mojem, ani o twojćra; szczęśliwy to obraz złotego wieku, czyli zupełnćj obojętności filozofiicznćj (2)!

Kafrowie i Hottentoci mają pospolicie małe wioski czyli kraale przenośne; Murzyni budują sobie stałe, miejscowe szałasy. Ale u samych tylko ucywilizowanych narodów widać porządnie zbudowane pomieszkania i ludzi zebranych w mniejsze lub większe osady. W Indyjach- wschodnich a nadewszystko w Chinach, w Japonii, domy częstokroć pobudowane z drzewa, a nawet z tektury, z ma-

fi) Gtimilla, Orenoc HJustr. I, pag. 225j Ilerrera, Decad. lib. I, IX, c. VI; (Kiedo* Sommar., pag. 55-

(2) AYilaon, Account. of Guyana; Purchass, Pilgrim, tom IV, pag. 12, 63; Lafiteau, Moeurs des tauvaget, t. II, p. 4, i t. d.