scandjvutmpbe01

158

tnie lala, i odsłaniają nam nicość i próżność naszego życia? Dla (ego, że zaczynamy budzić się z długiego snu, który nie pozwalał nam poznać siebie samych; dla tego, że rozpraszają się nieszczęsne złudzenia naszych zmysłów, co nam zaciemniały światło naszego rozumu.

Ale na cóż to zostaliśmy stworzeni ? jakiż jest użytek tego świata ? na co tyle pokoleń bezustannie po sobie następuje ? Im więcej nad tćm się zastanawiam, tćm bardzićj gubię się: ten tylko co wszystko stworzył, On sam wie o wszystkićm. Co do nas, nędznych ludzi, poco chcieć naszym małym rozumem mierzyć głębokości Boga i natury? Trzeba milczeć i uwielbiać.

Człowiek byłby bardzo nieszczęśliwy gdyby przywyknienie nie zmniejszało w nim uczuć jego niedoli. Nie jeden pasterz co wesoło pędzi całe życie, nie znalazłby dla siebie pociechy gdyby był królem. Można się przyzwyczaić do najnieznośniejszego klimatu i być w nim szczęśliw ym. Porównanie tylko czyni nas nieszczęśliwemi; bo rzeczywiście takiemi nie jesteśmy.

Dopóki stosujemy nasze żądze i potrzeby do wielkości naszych środków i zdolności, dopóly bywamy zadowoleni i spokojni; lecz gdy wychodząc za obręb swego stanu, wznieść i rozszerzyć się chcemy nad miarę, wtedy bywamy nieszczęśliwi, wtedy bowiem przekonywamy się o swojćj nieudolności i nieuchronnym jarzmie konieczności. W niższym od mierności stanie można znaieść zadowolenie, podobnie jak dzieci królewskie, a to przez ów dobroczynny nałóg, który dozw ala nam znachodzić szczęście w sobie samych, w jakimkolwiek podoba się losowi porzucić uas stanie. Jak przyzwyczajenie czyni nam dolegliwości najprzód znośnemi, a potem wcale obojętne-mi, tak również przytępia w nas z czasem uczucie powabu rosko-szy i osłabia w nas ich wrażenie, a nawet w końcu całkiem smak do nich niszczy; tak, iż nareszcie między nami, a wszystkiem dobrem i złem następuje pewna równowaga, króra jedne drugiemi nagradza. Człowiek nieszczęśliwy i najmniejszą roskosz żywo uczuje, kiedy przeciwnie szczęśliwy nie dozna od nićj żadnego urażenia. Umierający z głodu najgrubszy pokarm z niewymowną zajadać będzie przyjemnością , a inny syty nie znajdzie smaku w najwyszu-kańszych łakociach. Aby poznać całą wartość zdrowia, trzeba