203
dzy, chciwi, zdradzieccy i skąpi; lubią kraść i oddają się pijaństwu; lubo gościnni i zachowujący względem siebie pewną sprawiedliwość, zabójcami jednak są dla obcych.
Arabowie okazują się poważni i surowi, uprzejmi jedni względem drugich, czynili i przezorni; Beduini czyli polni Arabowie, są łupieżui ale swobodni, utrzymujący się z polowania i chowu trzód. Lubo prości i ograniczeni w swych wiadomościach, mają przecież żywy i przeuikliwy rozum; dumni szlachetnością i dawnością swej rasy, lubią towarzyską przyzwoitość i w swych obyczajach okazują pewną delikatność, która nawet maluje się w ich poezyi. Ludy te z niesłychauą gorliwością rozszerzyły wiele objawionych religij. Uprawiały one nieraz nauki i sztuki, ale zawsze z ową wschodnią przesadą, która im zawsze nadawała romantyczną barwę tysiąca i jednej nocy.
Regularne są rysy twarzy Maurów, kolor brunatny, piękne zęby; mężczyźni pozpolicie średniego są wzrostu, chudzi, wywiędli, z płaskim brzuchem, a to z przyczyny upału i suszy na ich pustyni; wszelako czerstwe i silne jest ich zdrowie; po największej części chodzą zgolą głową pomimo upał słońca, i to im mniej szkodzi niż nagłe następstwo nocnego chłodu; wielu z nich wyprawiwszy się za handlem niewolników, Murzynów, samą tylko żywią się gum-mą arabską na pustyni. Barbaryj$kie i maurytańskie niewiasty zapamiętale lubią taniec; częstokroć tańczą aż do wpadnięcia w kon-wulsyje lub omdlenie.
Berberowie czyli Nubijanie mają kolor skóry na ciele podobny do wypolerowanego mahoniu, pomimo że uważają się za pochodzących od białej rasy; w rzeczy samej widać w nich wszystkie rysy tej rasy; w ich ńzyjonomii maluje się łagodność i dobroć; ich włos jest długi; ale nie wełniasty. Lubo względem swych żon zazdrośni, jak inni mahometanie, te jednak nie zakrywają się. W Tombuktu-nie ma zwyczaju obrzezania między Maurami, nawet mahometanami; po jednej tylko pojmują żonie, i prócz tego trzymają nałożnice; dziewczęta w dziesiątym roku, już zdatne są do stanu małżeńskiego. Marokanie i inni Maurowie, chociaż żyją na pół nago i w niewoli, jednakże wysoko trzymają o swym kraju, a nas barcarzyńca-mi nazywają.