504
ważniejsze przywiedziemy: Nouveau dictionnaire unioerselle de synonymes de la languefranci (2 tomy w Paryżu, 1-sze wydanie 1809, 3-cie 1829); Vie des pohtes franci du Siecle de Louis XIV (wParyżu 1813); Annales de l’educa-tion (6 tomów w Paryżu 1811—1815) i tłumaczenie Rehfuesa *Espagne en 1808 (2 tomy w Paryżu 1811). Po restauracyi zaczął pracować w zawodzie administracyjnym. Szybko wzniósł się on wysoko, bo niedługo zostawszy sekretarzem generalnym w ministeryum spraw wewnętrznych, przeszedł następnie do ministeryum sprawiedliwości. Po powrocie Napoleona z wyspy Elby udał się za Ludwikiem XVIII do Gont. Krok ten i podejrzenie, iż miał udział w wydaniu Moniteur de Gand, czemu on najsilniej zaprzeczał, ściągnęły nań wielu nieprzyjaciół. Zaraz po drugiej restauracyi został referendarzem stanu, i sekretarzem generalnym, a gdy z własnćj woli podał się z tego urzędu o uwolnienie, król mianował go radcą stanu. Na tej posadzie z De-cazesem i innerai politycznemi przyjaciółmi, wywierał wielki wpływ w gabinecie. Po upadku ministeryum Decasesa w listopadzie 1819 roku otrzymawszy Guizot dymissyę wraz z Royer-Collardem i Kamillcrn Jordau, przyjął posadę nauczyciela historyi nowych czasów przy uniwersytecie, oraz w szkole normalnej. W tymże czasie został cenzorem, lecz oba te miejsca utracił, gdy w roku 1822 tak szkoła normalna, jak i cenzura zniesione zostały. Ponieważ zaś jego wykład historyi w latach 1821 i 1822 nie podobały się ministeryum, przeto w 1824 zabroniono mu dalszego wykładu, i ten dopiero w 1828 roku pod Martignakiem na nowo mógł rozpocząć. Wtedy w otwarty szedł spói działając przeciwko tendeneyom ministeryum Villele’a, a mianowicie gdy stanął na czele stowarzyszenia Aide-łoi le ciel ł’aidjra. W tym czasie jako pisarz rozwinął swą najsilniejszą czynność, bo wraz z żoną na swe utrzymanie pracować musieli ('). Lek^ye jego z 1821—1822 wyszły pod tytułem: Histoiredu goumm nu ntrepr&sentatif, (2 tomy, Paryż 1821—2), a zaś z 1828— 1830 wydrukował pod tytułem: Cours ćThistoire tnoderne (0 tomów, w Paryżu 1828- -30/, w których zcwarta hi lor,« cywilizacyi Francyi od upadku państwa Rzymrkiego aż do roku 1789, służy za wstęp do historyi powszechne’ cywilizaryi europejskiej od owego czasu. Oba te dzieła nadzwyczaj są nauczające, jakkolwiek przedmiot powi irzchownie tylko odszkicowany. W połączeniu z kilku uczonemi W; dat bardzo ważn\ zbiór: CUhction des Memoirps re-ałifs d thisioire de France depuit la fondałion de la monarchii fsanc: ju„qu'au XIII siicle, (31 tomów, Paryż 1823 i nstp.) oraz niemniej godne uwagi uioaiuy* <• * o Jot 7 *rT £ » iiiru>i:Lidtq ^ auiL • usJr.au
(■) Byłato pierwsza je/ro tona EPiblef a Karolina Paulina de Meulun, urodzona w Paryżu 1733, dnia 2 listopada; zaślubił j, w 1812, a ur.,arła 1 sierpnia 1827. Znaną jest una jako butorl-a kilku bardro dobrze przyjętych dziel, z tych raźniejsze j: La .nfans (2 tomy w Paryżu 1812) L’eeolier ou RaCul et Victor (4 tomy. Par,* 1821) uwieńczone przez akademią, Nouv:aux conta, (2 tomy. Paryż 1823). Um familie (2 tomy. Parjt 1828), a n->. sżniŁj.ize je| w 1817 od akademii uwieńczone dzieło nosi tytuł: L'education dort,t-iiqu- ou lettra sur Teducation |(2 tomy. Paryż 1826, drugie wydanie 1828), częW jij utylmłdw umie zcz.no wpiśmiePuń/icirte. Wyszły jużpojćj śmierci wraz ze szkicem biograficznym, przez Kemuiata pod tytułem: ConteiU ds morale au Etsai tur 1’homme, letmoeurt, le* caractera, h .norde, laf„.~~a, Me)ios_ i t. d. (2 tomy. Paiyz 1828). i [ t W
_