scandjvutmp1c01

21

ściach swego losu; a ich nieustanna niewola, a ich przykry przymus, niesmak, pogardliwe odpychanie, sztuka umiejętnego nudzenia się w przedpokojach, azali mówię to wszystko nie przejmuje całego ciała najzgubniejszemi wzruszeniami ? A przecież niemal wszyscy ludzie mniej lub więcej, wykonywają rzemiosło dworzan, jedni względem drugich, każdy pod imieniem grzeczności, uprzejmości, oszczędza niewolniczo innych, aby miał także prawo do podobnego/. oszczędzania siebie z ich strony.

Taż sama przyczyna co ród nasz czyni tak czułym, delikatnym, dla której tkanka naszego ciała tak łatwo przyjmuje wrażenia i ugina się do zmian od wszystkiego co nas dotyka, sprawia, że człowiek jest zawsze, czy to w dobrem czy w złem, nadzwyczajną istotą. Stąd jeszcze wynika, że ród ludzki więcej jak którykolwiek inny podlega rozmaitości postaci, najśmieszniejszym zboczeniom kształtu, potworności, wyrodzeniu, albowiem najzawikłańsza w królestwie zwierzęcćm budowa, najprędzej rozprządz się w nieład może.

ODDZIA-E DRUGI.

0    ORGANIZACYI CZŁOWIEKA , WZGLĘDNIE DO JEGO WŁADZ UMYSŁOWYCH.

ARTYKUŁ 1.

O stopniowaniu władz umysłowych w stworzeniach.

Tak w roślinach jak i w^r zwierzętach najmocniej żywotne, najdrażliwsze i najdoskonalsze łub najbardziej złożone organy, umie-szczoue są na przodzie lub na wierzchołku istoty; są to części kwiatowe lub owocowe u roślin, a zaś szpik pacierzoivy i mózg, czyli główny pień nerwowy u większej części zwierząt. Rzec można, że te organy, nadają ruch całej machinie, czyli najdelikatniejszą

1    najlepiej wyrobioną są jej częścią.

Czy ciepło, czy też słońce więcej wpływa na rozwinięcie się żywotności czyli doskonałości organicznej władz i uczuć w tych częściach u zwierząt i rośliu w^rprost na jego działanie wystawionych? Różne w tej mierze przytoczyć będziemy mogli ważne wnioski.