tpn 1 22488801

176 GEOGRAFIA FIZYCZNA ZIEM POLSKICH

literatury wprowadzone. Tylko publikacye, obejmujące zestawienie lub krytyczne opracowanie materyału jednego, lub więcej elementów meteorologicznych dla całego, lub większej części terytoryum, tylko opracowania klimatologiczne większych dziedzin zostały w tym poglądzie uwzględnione. Zamilczałem też o pracach, choćby pomnikowych w pewnym okresie czasu, o ile zostały zastąpione publikacyami nowemi. Odnosi się to w szczególności do literatury rosyjskiej, która w dziedzinie klimatologii, niemal w każdym kierunku znajduje się w fazie rewizyi wyników, dawniej już ogłoszonych. Z zasady też wymieniam tylko prace, zużytkowane w mojem studyum. Ponieważ jednak w pracy mej, ograniczonej ramami encyklopedyi, nie brak pewnych luk, wypełniam je, zwracając bodaj uwagę na główne publikacye w tych kierunkach.

A) Materyały.

Hellmann Die NiederschlSge in den norddeutschen Stromgebieten. Textband. Str. 386 i 139 z rys. tabl. i mapą. Tabellenbande I, II Str. 722 i 872. Berlin, 1906.

Kłossowski: Materyały dla klimatologii jugo-zapada Rossii. 4° Tekst. Str. XXXII, 336, CIV. Atlas z 7 tabl. map i 2 tabl. rysunków. Odessa, 1899.

Satke: Roczny przebieg stanu zachmurzenia Galicyi Rozpr. Ak. Urn. Wydz.

mat.-przyr. II. Tom. 34. Str. 291—432. Kraków, 1898.

Wild: Nowyja normalnyja i piatyletnija srednija temperatury dla rossijskoj im-perii. 4°. Str. 118. Petersburg, 1894.

Wild: Nowyja normalnyja i piatyletnija srednija kobczestwa osadków i czisla dniej s osadkami dla rossijskoj imperii. 4°. Str. 271. Petersburg, 1895. Wypadki średnie spostrzeżeń dokonanych na stacyach.. (15 stacyi sekcyi cukrowniczej) w ciągu pięcioleci 1886 —90 i 1891 — 95 Pamiętnik fizyogr. T. XVI Str. XVli-XXXl. Warszawa, 1900.

Przy każdej pracy klimatologicznej szczegółowej musi się sięgnąć do surowych materyałów, ogłaszanych w bardzo licznych dorocznych publikacyach, z których wymieniam: Pamiętnik fizyograficzny dla Król. Polskiego; Letopisy Glawnoj fizicz. Obserwatorii dla Rosyi; Sprawozdania komisyi iizyograficznej dla Galicyi; Jahrbilcher der k. k. Centralanstalt f. Meteorologie und Geodynamik i Jahrbuch d. k. k. Hydrograph. Centralbureaus dla Austryi; Ergebnisse der Beobachtun-gen a. d. Stationen Ił. u III. Ordnung i Ergebnisse d. Niederschlags-beobachtungen (dopiero od r. 1891) dla Prus; Jahrbiicher d. kgl. ung. Centralanstalt f. Meteorologie und Erdmagnetismus (po węg. i niem.) dla Węgier; Analele inst. meteorologie al Romaniei, jakoteż szczególnie wzorowo publikowany przegląd Buletinol lunar dla Rumunii.

Udostępnienie, a więc i użycie niektórych z tych publikacyi, w szczególności rumuńskich, zawdzięczam dyrektorowi instytutu,