218 GEOGRAFIA FIZYCZNA ZIEM POLSKICH
ziem polskich na zimowe półrocze (X—III) wypada przeważnie około 35% rocznej sumy opadów, za zbliżeniem się do wybrzeży morskich przekracza ten udział 40% pod wpływem przesunięcia się pory dżdżystej do jesieni; typowa »riviera« Krymska otrzymuje w zimowem półroczu zwyż 60—70 °/0 rocznej sumy opadów.
Poniżej zestawiam udział opadów w półroczu zimowem i letnim, jakoteż w trzech miesiącach najbardziej bogatych w opady dla kilku charakterystycznych stacyi ziem polskich. Obliczenia wykonane z wieloletnich średnich, podług materyałów Wilda, Hellmanna, Rauma i He-pitesa.
Puttbus |
cd > cś 3 |
Poznań |
Warszawa |
Wilno Górki Kraków |
Ln ów |
Kiszyniew |
Kijów |
Odessa | |||
Półrocze |
zimowe (X — |
III): |
46 |
47 |
38 |
37 |
35 34 33 |
36 |
35 |
39 |
41% |
Półrocze letnie (IV—IX: |
54 |
53 |
62 |
63 |
65 66 67 |
64 |
65 |
61 |
59% | ||
Miesiące |
dżdżyste: |
35 |
38 |
38 |
38 |
37 41 41 |
40 |
41 |
37 |
38% | |
VII,VIII, |
VIII- |
VI-VIII |
V- |
VI-VI,VII | |||||||
X |
X |
VII VIII |
XI | ||||||||
cd -+J |
cd -a cd z |
cu o cd |
cd NJ O O |
O Cu O L. 3 £ |
3 c o s- |
i * G -N -N 0> 3 ‘a |
*ćd G |
G N O <£> Ł- |
-u N CO O) u ci Ać |
cd N C cd co G | |
A |
i |
m |
32 |
<£ |
Ut <d |
O) |
a |
a |
£ | ||
Półrocze |
zimowe: 63 |
70 |
55 |
41 |
31 |
30 |
32 38 |
32 |
40 |
40 |
48% |
Półrocze |
letnie: 37 |
30 |
45 |
59 |
69 |
70 |
68 62 |
68 |
60 |
60 |
52% |
Miesiące dżdżyste: 38 |
42 |
33 |
33 |
34 |
43 |
40 38 |
41 |
36 |
38 |
31% | |
XI- |
XI- |
IX, |
VI, |
VI, |
VI-VIII |
V- VI. VII, IV, VI, VII, | |||||
I |
I |
XI, |
VII, |
VII, |
VII |
X |
VI, |
I | |||
XII |
XI |
XII |
VII |
W zestawieniu powyźszem występuje na ogromnych obszarach również wybitna monotonia klimatyczna pod względem opadów atmosferycznych. Dla całego obszaru nizin i płyt znamienną jest znaczna przewaga opadów półrocza letniego nad półroczem zimowem. Najobfitsze opady padają na całym tym obszarze w środkowych miesiącach letnich(VI—VIII), a udział tych miesięcy w opady dorównuje lub nawet przewyższa sumę opadów całego półrocza zimowego. Przewaga opadowa dżdżystych miesięcy letnich wzrasta ku NE na płytach źródłowych (Górki), jakoteż na obszarze nizin i płyt, położonych na zewnątrz łuku karpackiego (Kraków, Lwów, Kiszymew). Najsilniej zarysowują się te kontrasty w górskich dolinach (Poronin, Kieżmark? Sinaia) stąd doniosłe znaczenie gór dla rozwoju letnich powodzi.