tpn 1 22489801

ludomir Sawicki: hydrografia ziem polskich 281

nisko położone okolice ujścia: dzięki temu spadki dolnych części tych rzek wahają się znacznie, stosownie do wodostanów. rfiemen (Athmath) 0-009—0T20%₀, dolna Preg^-oła 0'011—0'046%o, Nogat 0-010—0-283⁰/₀₀.

§ 47. Ilości wód. Bardzo ciekawem jest obliczenie, ile wody opuszcza Polskę rzekami zlewiska bałtyckiego i jak wielkim jest współczynnik odpływu. Obliczenie to przedstawia wielkie trudności z powodu zmienności odpływu. Przy wysokim stanie wody, ogromne czasami ilości wody uchodzą do morza, bezwzględnie największe z Wisły, względnie największe z Pregoły (obacz Tablica V), [»wzglę-dna ilość® równa się stosunkowi ilości odpływu do rozmiarów dorzecza]; podczas niskiego wodostanu, Pregoła zajmuje ostatnie miejsce w odpływie bezwzględnym i względnym. Względna ilość odpływu

WY-AJ - 1/fbO - ms -1870    -1875 -1830 -1885 -1890 -1895

w dół rzeki znacznie się obniża (podczas WWS), a absolutna równocześnie przyrasta.

Wisła poniżej ujścia

Odpływ przy WWS Wisełka Wisła pod Krakowem . Dunajca Sanu bezwzględny    780    2140    4467    7632 m³/_s

względny    430    270    230    150 1/km²

Zajmujący szczegół stanowi suma wody, która uchodzi do morza w ciągu roku rzekami polskiemi (ob. Tablica VI); wynosi ona przeszło 66 km³ z dorzecza Odry, Wisły i Niemna, z których mamy odpow iednie dane. Opady w tych dorzeczach wynoszą 242‘5 km³, więc odpływa z ziem polskich przeciętnie 25—30% opadów rzekami. Ponieważ tylko tyle może znów pochodzie z parowania morza . (wobec niezmienności objętości mórz), więc reszta ³/₄ opadów muszą pochodzić z parowania na lądzie (§ 4). Odpływ i stosunek odpływu do opadów nie jest stały w⁷ przeciągu roku: w lecie opada on do 15—20°/_o, w zimie podnosi się na 40, 50 i więcej %. Odpływ roczny stosuje