tpn 1 22488601

uunoMiR sawicki: hydrograf:a ziem polskich 269

ściwą (Leniwka), uchodzącą bezpośrednio do Bałtyku; Wisła właściwa dzieliła się ongi na Wisłę Elblągską i Gdańską. Znaczenie tych trzech ramion uległo w czasie wielkim zmianom: do w. XIV W^isła Elblągską była głównem ramieniem, a Nogat jeszcze był samodzielny; podczas powodzi w r. 1371 Wisła Gdańska stała się głównem łożyskiem Wisły, z którą się Nogat połączył. Nogat z powodu sprzyjających warunków erozyi wnet ściągnął ku sobie główną masę wody wiślanej. Wreszcie za-

Rys. 3. Przyrost dorzecza Odry.

szły w ukształtowaniu sieci wodnej delty wielkie przeobrażenia w XIX w. wskutek dwóch przełomów ramienia gdańskiego przez wydmy nadbrzeżne i wskutek regulacyi. W r. 1340 pod Neufahr, 14 km powyżej starego ujścia (Neufahrwasser) Wisła (ramię gdańskie) przebiła się do morza podczas zatoru lodowego, skróciła swój bieg i sprowadziła do swego nowego koryta wielkie masy wody; w r. 1895 przebito wydmy nadbrzeżne pod Schievenhorst, by wyprostować bieg rzeki i zmniejszyć niebezpieczeństwo powodzi, tu z powodu niskiego położenia krainy bardzo groźne. Stare odnogi Gdańską i Elblągską zamieniono w kanały sztuczne i podobny los spotka też wkrótce i Nogat.