tpn 1 22485201

ANTONI LEHMANOPIS FIZYCZNO-GEOGKAFICZN Y ZIEM POLSKICH 431

wodą i porosłe trzciną, pałkami, sitem, turzycami, szczawiem wo dnym i starcem, albo wypełnione gąszczem wodnic, ramienic i różnych wodorostów. Dalszem następstwem słabego spadku niziny są częste, prawie coroczne powodzie Dniestru. Po roztopach wiosennych, czasem i wskutek deszczów świętojańskich, opuszcza on swe brzegi i zalew^a na kilka, czasem na kilkanaście dni, wszystkie miejsca niskie. W tym stanie przybiera Stryjska nizina postać ogromnego jeziora; można uważać za rzecz pewną, że te błota i te wylewy dały Herodotowi pow^ród do twierdzenia, że rzeka Dniestr bierze początek w wielkiein podgórskiem jeziorze. Nieustalony bieg Dniestru naraża mieszkańców tych stron na liczne straty i zawody. Jak daleko powodzie sięgają, nie nadaje się gleba do uprawy i może być tylko na pastwiska użytą, ale w czasie powodzi ginie wiele bydła. To zaś, które zostaje uratowanem, chroni sie na wyspy, a przepędzając na nich kilka albo i kilkanaście dni o chłodzie i głodzie, marnieje. Gdy nurt rzeki opuści w czasie powodzi jej koryto i pójdzie na przełaj przez pastwiska, rozrywka ziemię i tworzy nowe ramiona rzeczne, które i po ustąpieniu powodzi wody nie tracą, lecz zamieniają się w jeziorka przybrzeżne, takie same, jak te, któreśmy poznali nad Wisłą i Sanem. Porastają one ziołami wodnemi i wypełniają się gąszczem roślin wodnych; znajduje się pomiędzy niemi i kotewka, nazywana powszechnie orzechami wodnemi, o jadalnych owocach, które jednakże przez rybaków', łowdących ryby w sieci, dla oczysze-nia wody, w wielu jeziorkach zupełnie w⁷ytępioną została.

Kotlina Stanisławowska, od miasta Stanisławowa, 256 m., tak nazwana, jest zamknięta od północy brzegiem (Wołczyniec), należącym już do płaskowyżu Czarnomorskiego (dział Pokucki). Przecinają ją cztery rzeki, mianowicie Złota i Czarna Bystrzyca, płynące z głębi Gorganów, następnie Strymba i Worona, powstające na ich brzegu. Obie Bystrzyce łączą się poniżej Stanisławowa, a wpadają do Dniestru przy Maryampolu, gdzie Dniestr opuszcza niziny i dostaje się na obszar Podolskiej wyżyny Rzeki te zaniosły całą prawie kotlinę ryniem rzecznym w takiej mierze, iż mała tylko jej część nadaje się do uprawmy. Zresztą osady rzeczne (glina, szuter, ryń) przykryły dno doliny i zbadanie jej utrudniły. Od wschodu jest Stanisławowska kotlina zamknięta Kołomyjskiem podgórzem, które się już bezpośrednio z wyniosłościami, należącemi do Czarnomorskiego płaskowyżu styka. Dalej na wschodzie, na Bukowinie i na Mołdawie, podchodzi ten płaskowyż pod same góry; rzeki tamtejsze, mianowicie Prut i Seret ze swemi dopływami, Suczaw^rą, Mołdawą i Bystrzycą, przybierają, co prawda, u samego podnóża gór kierunek podłużny (do osi gór równoległy), ale kotlin tak wyraźnych, jak na zachodzie, nie