scandjvutmp1ae01

421

innych zwierząt a mianowicie owadów, unosząc z sobą samców. Zdaje się więc, że natura obdarzyła samca śmielszą i gwałtowniejszą roskoszą niź samicę, która we wszystkich klassa ch zwierząt, małą liczbę wyjąwszy, przyniewalaną być musi. Dlateg o tóż wszystkie samce prędzój wyniszczają swe życie i zwykle pierwój umierają niż samice, poufnice i zachowawczynie gatunku; nie mniej one może czują rzeczywistego zapału, tylko mniej go zewnętrznie okazują.

Węże i jaszczurki mają członek samczy rozdwojony i dwa otw ory jajeczników', stąd ich uściski zdają się być dosyć lubieżne, nawzajem bowiem chwytają się; członek żółwiów jest pojedynczy, dla tego i ich zespolenia są powolne i trwają bardzo długo.

Najwięcćj zaś w zwierzętach mocno oddychających w których szybko krew krąży, z którą więcój się łączy żywotnego powietrza, która jest cieplejsza, układ nerwowy nierównie doskonalej jest rozwinięty i czulszy, w takich mówię zwierzętach miłość daje czuć całą swą władzę. Nie samo tu już okazuje się machinalue działanie organizmu, jaku większój części ras poprzedzających, łączy się tu do niego moralność i uczucie: albowiem obiedwie płci, a przynaj-mnićj samice, nawet po ukończonóm zespoleniu nie przestają okazywać macierzyńskiej troskliwości o swoje potomstwo, kiedy tymcza -sem zimno-krewne zwierzęta, swój płód opuszczają. A zatćm więcój tu jest czułości, więcój płciowego przywiązania; roskosze bywają tu przygotowane, rozniecane tkliwemi pieszczotami, pocho-pnemi umizgami w większej liczbie gatunków; dla tego często tu widać stowarzyszenia rodzinne; więcój się tu także ł ączy z rozkoszami podniecających je środków, tak iż człowiek postawiony na czele wszystkich zwierząt, najwięcej zdaje się mićć z natury czuło -łości, miłości, i gdy mu się dobrze przypatrzymy, najlepiój obdarzony wszystkióm co tylko wymódz roskosz jest zdolne. Byłby szczęśliwy gdyby nigdy nie mącił czystego jój żród la.

Ptaki, których obszerne naczynia oddychalne, tyle nadają żywotnego ciepła krwi, za czóm idzie owa ich gwałtowność i dzielność we wszystkich ich czynnościach życia, ptaki mówię zdają się być na pierwszy rzut utfagi, mocuićj jak człowiek usposobione do m i-łości. Pomijając cały ród kurzy, jak naprzykład kury, pawie, ku -ropatwy, których samce obdzielić mogą codzień roskoszą liczne se-

%